1905-1907 arası dönemde genç bir Dağıstanlı
öğrenci olarak Uluğbey Boynak, Kuzey Kafkasya’da Marksist bir grup örgütledi.
1910’da Bolşeviklere katıldı.
1917’deki Şubat Devrimi ardından Müslüman İşçiler
Komitesi’ni örgütledi.
1918 yılı boyunca Dağıstan Devrimci Askerî Komite
üyesi olarak çalıştı.
Temmuz 1918’de Dağıstan Kızıl Muhafızları
komutanlarından biri olarak atandı ve bölgedeki İslamcı güçlerle, Hazar
üzerinden müdahaleler gerçekleştiren İngiliz askerleriyle ve Denikin
komutasındaki Rus Beyaz Orduları ile savaştı.
Ağustos 1919’da Dağıstan Kızıl Muhafızları mağlup
olunca liderleri Uluğbey Boynak, Beyazlar’ın eline geçti. Beyazlar, Uluğbey’i
İslamcılara teslim ettiler. Şeriat mahkemesi onu ölüme mahkûm etti.
Mahkemede ağzından son söz yerine şu cümleler
döküldü:
“Dağların
koyaklarında büyüdüm, dağ köylüleriyle birlikte çok şey öğrendim. Ta
çocukluğumdan beri kendimi, genelde tüm sömürülen halklar, özelde Dağıstan
halkına adadım. Zamanla onlar için verdiğimiz ve size karşı yürüttüğümüz
mücadelede daha güçlü olmayı öğrendim. Şimdi beni vuracaksınız, binlerce insanı
vurduğunuz gibi, ama halkımızın bağrında yaşayan fikri asla vuramazsınız.
Cellâtlarımın karşısına cesaretle dikileceğim, intikamımın çok yakında
alınacağını biliyorum. Özgürlük güneşinin ışıkları, Dağıstan’ın en kuytu
koyaklarına bile sızacak. Asla aman dilemeyeceğim, bu eşitsiz mücadelede
ölenlerin intikamını özgürleşen halk almayı bilecektir.”
Uluğbey Boynak 16 Ağustos
1919’da idam edildi.
Dmitri Kovaleviç