Godard Fedailerle Birlikte

Michel Garin (L’Express)

Temmuz 1970

 

Aşağıda, yapımcılığını Fetih örgütünün üstlendiği, Filistin devrimiyle ilgili filmiyle ilgili olarak yönetmen Jean-Luc Godard’la yapılan röportaja yer veriliyor. Sonrasında bir dizi değişikliğe maruz kalan film için çekilen sahneler, 1976 tarihli, Anne-Marie Miéville ile birlikte çekilen Ici et Ailleurs [“Burada ve Orada”] isimli belgesele eklendi. Bu röportaj, Godard’ın filmle ilgili ilk niyetlerine ışık tutuyor.

* * *

Amman’da bir film çekme fikri nereden aklınıza geldi?

Film çekme işini Filistin Devrimi Merkez Komitesi verdi. Bu, Arapların finanse ettiği, Araplara ait bir film. Bu filmi çekme fikri, aklıma bazı Filistinlerle ve Fransızlarla kurduğum temasların ardından geldi.

Bu filmi nasıl tarif edersiniz?

Bir Fransız olarak çekeceğim bu filmi Cezayir savaşı sırasında çekilmemiş, Araplarla ilgili bir film olarak tarif ederim. Bu, Fransızların uzun zamandır sömürgesi olan Arap dünyasıyla ilgili bir film. Bilindiği üzere, Fransa’da işgücünün önemli bir kısmını Araplar ve Afrikalılar oluşturuyor. Burada bulunmamızda amaç, bu film aracılığıyla insanlara dersler vermek değil, bizim önümüzde olan insanlardan bir şeyler almak. Ben, burada sahip olduğum teknik bilgiyi Filistin devrimine ait fikirleri dile dökmek için kullanmaya çalışıyorum.

Filmin adı ne olacak?

Filistin Devriminde Düşüncenin ve Mücadelenin Yöntemleri.[1] Politik bir film olacak, daha doğru bir ifadeyle, filmin dağıtımıyla ilgili ihtiyaçlar uyarınca seslendirilecek, ama esas olarak Arapça çekilecek politik bir rapor bu.

Politik film mi?

Duyguları harekete geçiren görüntülerin arayışında değiliz. Amerikan televizyonlarında, CBS’te ve ORTF’te yığınla böylesi görüntü var zaten. Biz, burada Filistin devriminin politik analizini yapmaya çalışıyoruz. Neticede bugüne dek politik görüntüleri, imajları nasıl sunacağımıza dair bir eğitim almadık. Bunu nasıl yapacağımızı daha yeni idrak etmeye başladık. Bu filmin iki amacı var:

1. Şu veya bu yöntemle kendi ülkesinde emperyalizme karşı mücadele eden halka yardım etmek;

2. Yeni bir sinema türü geliştirmek. Bir tür politik broşür sunmak.

“Politik broşür” derken neyi kastediyorsunuz, açıklar mısınız?

Bizim amacımız, görüntüleri değil, görüntüler arasındaki ilişkileri göstermek. Bu ilişkiler, Filistin devriminin birleşik komutasının geliştirdiği politik hatla uyumlu olduğu için film de politik bir nitelik kazanıyor. Filistin devrimi için zamana ihtiyaç var. Filistinliler, uzun soluklu halk savaşı yürütüyorlar. Demek ki onunla ilgili filmin çekilmesi için de bir zamana ihtiyaç var.

Ne tür güçlüklerle karşılaştınız?

Asıl güçlük, filmin politik bir beğeninin değil de politik tartışmanın sonucu olmasından kaynaklandı. Filistin direnişinin üyeleri, filmin çekim sürecine iştirak ettiler. Bu, onların ifa ettikleri görevlerinin bir boyutu idi. Film konusunda düzenli tartışmalar yürütüldü.

Filmde Filistinli liderleri görecek miyiz?

Bazılarını göreceğiz.

Farklı hareketler arasındaki ayrışma noktalarından bahsedecek misiniz?

Onlardan bahsedeceğiz ama farklı hareketleri emperyalist basın gibi birbirine rakip ve hasım unsurlarmış gibi sunmayacağız.

Son dönemde Ürdünlülerle Filistinliler arasında yaşanan kriz filmin hazırlık sürecini etkiledi mi?[2]

Bazı hususların netleşmesini sağladı. Biz, Filistin devriminde düşünce ve mücadele yöntemlerini inceliyoruz. Bu devrimin özgünlüğü, Ortadoğu’daki rejimlerde, bunun yanında, bu rejimlerin Amerikalı ve Rus hamileri arasında korkuya sebep oluyor.

Bazıları, sizi sadece en güçlü örgüt olan Fetih’le çalıştığınız için eleştirdi.

Son dönemde burjuva basını diğer örgütlere dair yığınla laf etti. Kimse, Fetih’e dair bir şey söylemedi.

Sinema açısından baktığımızda bu filmin ilginç yanı ne?

Sinema, emperyalizmin oldukça güçlü olduğu bir alan. Bugüne dek sinema, politik ifade aracı olarak hep ihmal edildi. Biz, sinemayı kullanma imkânına sahip olduğumuz durumda onu kullanmamız gerektiğine inanıyoruz.

Kaynak

Dipnotlar:
[1] Sonrasında film Jusqu’à la victoire (“Zafere Kadar”) ismini aldı. Tamamlanamayan film için çekilen sahneler Anne-Marie Miéville birlikte çekilen Ici et ailleurs (1976) filmine dâhil edildi.

[2] Röportajı yapan kişi burada Altı Gün Savaşı sonrası FKÖ ile Ürdün Krallığı arasında yaşanan çatışmalara atıfta bulunuyor. Bu röportajın yayınlanmasından iki ay sonra bu çatışma süreci Kara Eylül’de zirvesine ulaştı. Ürdün Silâhlı Kuvvetleri Kral Hüseyin liderliğinde Ürdün’de yaşayan binlerce Filistinliyi katletti.