Medya uzmanları, Bernie Sanders’ın “serbest ticaret”e
saldırdığı için Michigan’daki Demokrat Parti önseçimini kazandığını iddia
ediyorlar.
İnsanlar, kendi aralarında binlerce yıldır ticaret
yapıyorlar. Ağızlara bunca sakız edilen bu “serbest ticaret” ne peki? Şu:
kapitalist tekelci ticaret.
Küreselleşme, beş yüz yılı aşkın bir hikâye.
Kapitalist dünya pazarı, tarihte iki büyük cürüm üzerinden hızlı bir başlangıç
gerçekleştirdi: Afrika’daki soykırım süreci ve Amerika kıtasında yerli
halkların imha edilmesi.
Karl Marx Kapital’de şunu söylüyor: “Avrupalı
işçilerin sömürülmesi, yeni dünyada köleliğe dayalı o saf ve basit temele
ihtiyaç duydu.” Yüzlerce yıl köle emeği çalıştıran Bolivya’daki Potosí gümüş
madenleri yeni kapitalist ticaret sisteminin çarklarına gerekli yağı temin
etti.
Sanayi Devrimi’ni başlatan köle ticaretiydi. Bağımsız
Trinidad-Tobago cumhuriyetinin ilk başbakanı Eric Williams Kapitalizm ve
Kölelik isimli kitabında şunu yazıyor: “James Watt’ı ve buhar makinesini
finanse eden, Batı Hint Adaları’ndan yapılan, kölelerin ürettiği şeker ticareti
üzerinden birikmiş sermayedir.”
Kapitalist tüccarlar için birer kâr kaynağı olmak için
insanlar açlıktan öldüler. Hindistan ile ilgili olarak Marx Kapital’de
şunu yazıyor: “1769-1770 arası dönemde İngilizler tüm pirinci satın alıp geri
satmayı reddederek ya da çok yüksek fiyatlara satarak kıtlığa yol açtı.”
Büyük Açlık kitabında
Cecil Woodham-Smith’in ifade ettiğine göre, “1840’larda çok yüksek miktarlarda
yiyecek İrlanda’dan İngiltere’ye ihraç edildiği için bir milyon İrlandalı
açlıktan öldü.”
1943’te, bir yüzyıl sonra, tüm yiyecek İngiliz
askerlerine tahsis edildiği için üç milyon Bengalli açlıktan öldü. Başbakan
Winston Churchill ABD ve Kanada’nın yaptığı yiyecek yardımı tekliflerini geri
çevirdi ve bir yandan da ölenler arasında Mahatma Gandhi’nin olmadığına
üzüldüğünü söyledi. [International Business Times, 22 Şubat 2013]
Peki Bernie Sanders, 11 Şubat’taki Demokrat Parti içi
tartışmada Churchill’i neden övdü? Hillary Clinton’ın HIV/AIDS konusunda
“oldukça etkili, gösterişten uzak bir destek verdiğini” söylediği Nancy
Reagan’la ilgili yalanları da aynı ölçüde berbattı. Oysa hem Ronald Reagan hem
de karısı salgınla mücadele ile ilgili her türden seferberliğe mani olmuştu.
“Serbest Ticaret” Adı Altında Yapılan Uyuşturucu
Satışı
Kapitalistler, her daim kâr elde etmek amacıyla
mallarını satmak için yeni pazarlar bulmaya çalışırlar. İngiltere’nin sahibi
olduğu Doğu Hindistan Şirketi Çin’e kaçak yollardan afyon sokmak suretiyle
muazzam kârlar elde etmişti.
Çin imparatoru, bu uyuşturucu satışını durdurmaya
çalıştığında kapitalist İngiliz hükümeti 1839’da “serbest ticaret” adına arka
arkaya yaşanan bir dizi “afyon savaşı”nın altına imza attı.
ABD’li uyuşturucu satıcıları arasında büyük bir servet
biriktiren isimlerden biri de Başkan Franklin Delano Roosevelt’in torunu Warren
Delano. (Hudson Nehri Vadisi Mirası) Bu uyuşturucu bağımlılığına ancak Çin’de
gerçekleşen sosyalist devrim son verebildi.
Serbest ticaretin elde ettiği büyük bir zafer de
1846’da Britanya’ya yapılan buğday ithalatı ile ilgili gümrük tarifelerinin
kaldırılmasıdır. Kapitalistlerin iddiasına göre bu sayede işçiler “ucuz
yiyecek” temin edebileceklerdi.
Oysa aynı kapitalistler, günlük on saatlik çalışma
süresinin kabul edilmesi için mücadele ediyorlardı. O günlerde Britanya’daki
pamuk tekstil fabrikalarında on iki saatlik işgünü standart bir hâl almıştı.
Pamuksa gece gündüz aralıksız çalışan ABD’li kölelerce toplanıyordu.
Britanya’daki fabrika sahipleri ucuz ithal yiyecekler
talep ediyordu, bunun sebebi büyük ölçüde örgütsüz olan işçilerin ücretlerini
azaltmak istemeleriydi. ABD’li kapitalistler ise ucuza ithal edilmiş
kıyafetleri ücretleri düşük tutmak için kullanıyorlardı.
Bu onlara ayrıca kiraları artırma imkânı da sunuyordu.
Deutsche Bank’ın tahminlerine göre, bugün New Yorklu ailelerin yüzde otuzu
gelirlerinin en az yarısını ev sahiplerine ödemek zorunda kalıyor.
Sömürgeciliğin Yeni Biçimi
1993 tarihli Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması
büyük işletmelere Meksika’daki serbest ticaret bölgelerinde [Maquiladora]
bulunan düşük ücretlerin ödendiği fabrikalar açma izni verdi.
New York Queens’deki Swingline tel zımba fabrikasında
çalışan Kamyon Şoförleri Derneği üyeleri de bu süreçte işlerini kaybettiler.
Fabrika doksanların sonunda kapandı. Irkçı belediye başkanı Rudolph Giuliani o
günlerde fabrikanın kapatılması sürecinden övgüyle bahsetmişti. [New York
Daily News, 8 Temmuz 1997]
Ama Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması’nın
[NAFTA] en önemli mağdurları Meksikalı işçiler ve köylüler oldular. Bu anlaşma
Meksika Cumhurbaşkanı Lázaro Cárdenas’ın otuzlarda gerçekleştirdiği büyük
toprak reformunu pratikte altüst etti. Sierra Kulübü’ne göre, yiyecek genelde
ABD’den ithal edildiği için, o günden beri iki milyon Meksikalı köylü mecburen
topraklarını terk etmek durumunda kaldı.
Ayrıca NAFTA Meksika’daki çevre kanunlarını da
hükümsüz kıldı. Michigan’ın Flint kasabasında çocuklar içme suyundaki kurşun
üzerinden zehirlenirken, eski bataryalar Meksika’daki Monterrey kasabası
yakınında bulunan Eléctrica Automotriz Omega fabrikasına götürüldü. Buradaki
işçiler de zehirlendiler. [Washington
Post, 26 Şubat]
Kapitalist “serbest ticaret” 24 Nisan 2013’te 1.130
konfeksiyon işçisinin Bangladeş’in başkenti Dakka’da bulunan, çalışma
koşullarının berbat olduğu Rana Plaza fabrika binasının çökmesi sonucu enkaz
altında kalmasıdır. Bu rakam, New York’ta 1911 yılında Üçgen Bluz Yangını’nda
patronlarca katledilen, büyük çoğunluğu Yahudi ve İtalyan genç kadın
göçmenlerin oluşturduğu 146 işçinin yaklaşık sekiz katıdır.
Tepeden tırnağa bağnaz bir adam olan Donald Trump ise
öfkemizi bizleri işsiz bırakan, iş imkânlarını azaltan şirketlere değil, diğer
ülkelerin işçilerine yöneltmemizi istiyor. Kapitalist adaylar Pentagon’un bir
numaralı hedefi Çin Halk Cumhuriyeti’ne saldırıp duruyorlar.
Flint’teki on otomobil fabrikasının dokuzunu kapatan
Çin değil, General Motors.
Bizim muhtaç olduğumuz şey işçilerarası dayanışmadır.
Şikago işçilerinin 4 Mayıs 1886’da sekiz saatlik işgünü için harekete geçmeleri
ardından bu işçilerin dört lideri, George Engel, Adolf Fischer, Albert Parsons
ve August Spies asıldı. Ama 1 Mayıs gününe ilham veren bu olay üzerinden
uluslararası işçi hareketi Rus Devrimi’nin yardımı ile milyonlarca işçi için
sekiz saatlik işgününün bir hak olarak kazanılmasını sağladı.
Stephen Millies
19 Mart 2016
Kaynak
0 Yorum:
Yorum Gönder