Şarlman Peralte, 1915’te ülkesinin ABD tarafından
işgal edilmesine karşı çıkan Haitili milliyetçi liderdir. Kakolar [Trogon
kuşu] ismindeki gerillalara liderlik eden Peralte, ABD güçlerine kafa tutar.
Haitili köylüleri ve Haiti’nin egemenliğini savunmak için eline silâh alır.
1919 yazında ABD’liler, Peralte’yi öldürmek için gizli
bir çalışma başlatırlar. Kakolar hareketi içerisinden Jean Baptiste Conzé
isminde bir teğmeni iki bin dolara satın alırlar ve beyaz Amerikalıların
hâkimiyetindeki jandarma komutanlığında üst düzey subay yapma vaadiyle
kandırırlar.
31 Ekim 1919 akşamı Conzé, ABD Deniz Kuvvetleri’nden
Herman H. Hanneken isimli bir çavuşu ve William R. Button isminde bir onbaşıyı
gizlice ülkeye sokar. Hanneken’in başında olduğu operasyonda 18 jandarma Grande
Riviere du Nord yakınlarındaki Kako kampına gider ve Peralte’nin bulunduğu
kampa saldırır. Hanneken iki kurşunla Peralte’yi sırtından vurur. Peralte
anında ölür. Kamptaki 1.200 savaşçı bu baskında makineli tüfek ateşi altında
kalır. Ertesi gün Peralte’nin cesedi gömülmezden önce ABD’li yetkililer kapıya
bağlanmış cesedin fotoğrafını çekerler. Başının üzeri Haiti bayrağı ile
örtülmüştür. Bu fotoğrafın binlerce kopyası tüm ülke genelinde dağıtılır.
Sonuçta yakalanıp idam edilen Şarlman Peralte’nin ölü
bedeni bir kapıya çivilenir ve Haiti’nin kuzeyindeki Cap-Haitien’de bir
meydanda sergilenir. Burada amaç, silâhlanmalarına mani olmak için Haitililerin
gözlerini korkutmaktır. Bu plan kısmen işe yarar ama Haiti direniş hareketi
varlığını sürdürür. Kakolar hareketi son bulmuştur ama geride ayaklanıp Haiti
halkının iktidarı için mücadele etmiş bir şehit bırakmıştır. Haitililerin
çoğunluğu, Peralte’nin ölümünden sonra işgali “vahşiler”in bir projesi olarak görmeye
başlamış ve Peralte’yi Haiti’nin egemenliği yolunda düşmüş bir şehit kabul
etmiştir.
Cap Haitien mezarlığında bulunan mezar taşında
Christian Werleigh’in şu şiiri kazılıdır:
Otuz üçünde öldü,
Tıpkı İsa gibi ihanete uğradı,
Bayrağının altında o çarmıhta
Çırılçıplak teşhir edildi.
Bir gün bize bir vaatte bulundu
Ve milletimiz için kendisini feda etti.
Amerikalılara kafa tuttu
Tek başına haykırdı: ‘Durun’:
Eğin başlarınızı eğin
Şarlman Peralte’nin önünde!”
Khen Gazon
0 Yorum:
Yorum Gönder