Bu görülmezlik koşullarında, referandumda esasen
belediye seçiminde Ankara’da olanın ülke geneline yansımasına tanıklık
edilmiştir. Geçmişte Mansur Yavaş için çöplerde oy arayanlar, bugün oy toplama merkezlerinin
önüne yığılmışlardır. En sosyalist, en devrimci örgütler, tek tek oy
saymışlardır. On sene boyunca AKP’yle ilgili tek laf etmeyenler, hatta yaptığı
bazı işlere, Taraf operasyonlarına
destek olanlar, oy toplama merkezlerine kitle çağırmaktadır. Ama bunların aklına, aynı kitleyi açlık grevlerine tanık olan hapishanelerin önüne toplamak gelmemiştir.
Çünkü o grevin oy pusulası kadar değeri yoktur ve zaten ona da "bitirin" emri iletilmiştir.
Seçim yayınına katılan Ertuğrul Özkök’ün, “entegre
Marksizm”ci teori ve politika dergisi
çizgisine gelmesi, gerçekten heyecan vericidir. Her ikisi de “darbelerin
hazırladığı anayasaların geniş kesimlerce desteklenmesi”ne vurgu yapmakta, bu hususu önemsemektedir. Bize
de “darbe olsa da rahatlasak” demek düşmektedir!
Aynı yayında Fatih Portakal’ın yaptığı, tüm
solun yaptığıdır. AKP’nin yüksek oy oranları karşısında İzmir’in durumunu gösteren
tabloya bakıp rahatlamak, tek siyaset biçimidir artık. Bir de “hayır cephesini
CHP, evet cephesini AKP-MHP-BBP olarak okuyarak rahatlama” seçeneği de
mevcuttur. Oysa genel anlamda AKP, aldığı oyları muhafaza etmiştir. Bu açıdan
Erdoğan’ın yüz ifadesinden psiko-politik analize girişenlerin, basın
açıklamasında HDP heyetinin de yüz ifadesini analiz etmesi gerekir. O ifadenin
Kürd illerinde azalan oyların yansıması olması kuvvetle muhtemeldir.
Demek ki MHP kitlesi, “eyalet, bölünme”
edebiyatı, Kürdistan bayrağı asılması üzerinden “hayır” demiştir. Bunu “işçi
sınıfının devrimci başkaldırısı” olarak okumak, safdillikten başka bir şey
değildir. Bu anlamda hayırcılıktaki sevinç bir miktar şovenizm içerir. Aynı
zamanda yeni mansur yavaş ihtimallerini, ilker başbuğcu arayışları kapsar. “Hayır”
derken bunlara da “evet” denilmiştir. “Korku imparatorluğuna 'hayır' demiş bir
23,5 milyon” yoktur.
Sahada görüldüğü kadarıyla, AKP içerisinde “MHP
ajanları” mevcuttur. Kitledeki erimenin önünü almak için yapılan bu hamle,
referandumda karşılık bulmuştur. MHP tulum hâlinde AKP’ye oy verseydi, yok
olurdu. Devlet, MHP’nin erimesine, Barzani çizgisinin uzaklaşmasına izin
vermemiştir. Her şey devletin bekası içindir. Ara bir not olarak şu
söylenebilir: Öcalan, notlarında “bizden AKP’ye 200 bin oy gitmişti” demektedir.
Demek ki Öcalan şifre bağlamında, “ters”i ifade etmektedir. O 200 bin oy oradan
gelmiştir. Bölgede taş taş üstünde bırakılmamış, politik açıdansa taşlar yerine
oturmuştur.
Son on beş yıldır ülkede gerçekleşen dönüşümün
AKP’siz gerçekleşmesi mümkün değildir. En basitinden, muhafazakâr mahallenin
görünür olması, kontrol altına alınması, banka kredileri, AVM’ler, inşaat
üzerinden esir edilmesi, ancak AKP ile mümkündür. Laik, sol kesimin bu
görünürlüğe bile tahammül edememesi, sınıfsal analize muhtaçtır. Bu tahammülsüzlük,
ikrah edilmesi gereken bir husustur. Söz konusu esarete tek laf etmeyip,
insanın dudağındaki duaya, alnındaki secdeye küfredilmesi çıkışsızdır.
Herkes, kendisinden bakıp değerlendirmelerde
bulunmaktadır. Verili ortam bunu emreder. Buradan “Türk faşizmini Arap
gericiliğine teslim etti, komprador patronların sadık hizmetkârı” gibi laflar
etmek mânâsızdır. Bu tür cümleler, gizli bir şovenizmle ve ırkçılıkla maluldür. En
enternasyonaller, en haymatloslar, gayet ırkçı, milliyetçi analizlere imza atmakta, bu yönde laflar
edebilmektedir.
Devlet geçmişten beri askerlik yapmayı
yurttaşlık hakları konusunda ölçüt olarak belirlemiştir. Kitlelerin sahneye
çıktığı momentten sonra yurttaşlık hakları askerîleştirilmiştir. Yurttaşlık vazifesini
ifa edenler, devletin kendi canına, malına, namusuna, ahlâkına, hukukuna,
geçmişine-geleceğine sahip olduğunu teyit etmiştir. Bugün sular bulanmıştır. Bizim
arenamıza "ümmetçi" Erdoğan’ı fırlatıp atanlar, bizi aslan olduğumuza inandırmak
zorundadır. Onun arenasına "yurttaş"çı bizi atanlar, onu gladyatör olduğuna inandırmalıdır.
Buradan Spartaküs isyanı çıkmaz. Her şey, çıkmasın diyedir.
Bu bulanmış sularda Foreign Policy gibi mahfillere iman edilmektedir artık: “Türkiye
Cumhuriyeti’nin tartışmasız biçimde karmaşık bir tarihi var. Çok büyük bir
başarı. Neredeyse sadece yüz yıl içinde, savaşın yıktığı bir tarım toplumu,
kendi bölgesinde ve ötesinde nüfuz sahibi olan refah içindeki bir ülkeye
dönüştü.” Foreign Policy’deki bu
Atatürkçülük şaşırtmamalıdır. Erbakan ve anlamsız İslamcılık eleştirileri
üzerinden AKP’ye vurulmasının bir anlamı yoktur. O dergi, ellerindeki ipi gizleyemez!
Oysa olan şudur: AKP eliyle muhafazakâr kitle,
neoliberal dönüşümlere ısındırılmakta, bir yandan da CHP eliyle bu ısınma
karşısında ısınan kitle, kontrol altında tutulmaktadır. Erdoğan üzerinden,
toplamda tüm ülke, belli bir şey için belli bir kıvama getirilmektedir. Son referandumla AKP kitlesi yeniden diken üzerine oturtulmuştur. Foreign Policy’nin müreffeh olduğumuz,
bölgemize ve ötesine etki eden bir güç hâline geldiğimiz yalanına kanmamak
gerekir. Gazete Duvar bu haberi yaparken, ne zaman müreffeh olduğumuzu da
açıklamalıdır. Aynı şekilde, cumhuriyetçi Birgün
gazetesi, hangi cumhuriyeti savunduğunu, devrimciliği, aşkın yeryüzünü ne vakit
terk eylediğini açıklığa kavuşturmalıdır.
Bu cumhuriyet ve demokrasi oyununda yüzeyde
görünene pek aldanmamak gerekir. Demokrasinin hilesiz olanını, argo tabirle,
sokak ağzıyla, “kıllı” olanını talep etmek boştur. Bu kadar seçime endekslenmiş
bir sosyalist hareketin geleceğe hayrı olmayacaktır. Demokrasi ve seçim zaten
hilenin ta kendisidir. Egemenlerin illüzyon yöntemidir. Prestij filminde denildiği gibi, “her şey çok fazla maddî. İnsanlar, bazen
bir oyun olduğunu bildiği hâlde onu izleyip rahatlamak ister.” Mesele, Ali
Şeriati’nin vurgusuyla kitleleri rahatsız etmek için var olan sosyalist
hareketin bu illüzyon karşısında ilk gevşeyen, rahatlayan olmasıdır. Tüm analizler
bu yöndedir. Örneğin Oğuzhan Müftüoğlu “biz kazandık” diyorsa, huylanmak
gerekir. Alper Taş, “bu seçim usulsüzdür, hilelidir” diyorsa, kendisinin
partinin başına geçişine de bakmalıdır. Müftüoğlu’nun partinin tayyibi olduğu
bir yerde bir siyasetin çıkması mümkün değildir. Orada CHP’yle kurulan rant
ilişkileri konuşur sadece. “Buranın Syriza’sı biziz” diyenlerin durumu, bugün Syriza’dan
daha vahimdir.
Seçimde üç beş rakama indirgenmiş bir milleti bu
zilletten kurtaracak olan, sosyalist harekettir. Ama o da büyük bir hevesle rakam
olmaya, öyle görünmeye dünden razıdır. Dolayısıyla küçükaydınların “bizler, gerçeğin özüne ancak hayallerin ve mümkün olanın aynasında varabiliriz. Kitle
hareketi yaratmak yerine seçim kampanyası yürütülmesi hata” demesi yanlıştır. Hayaller
de mümkün olan kadardır. Seçim çalışmasına kapatılmış, daraltılmış bir siyasî
mücadelenin gerçek bir zemin bulması mümkün değildir. Sosyalist siyaset, teorik
açıdan burjuva siyasetinden farklı bir kozmosta gerçekleşmelidir. O hayal
dünyasından hapishanelerin görülmesi mümkün değildir. Zaten on beş sene önce
görülmediği, hapishane pratiği Hikmet Sami Türk gibi “gerici” görüldüğü için
bugünlere gelinmiştir. Tasfiyeyi sol, rahatlamak adına kendisi talep etmiştir. Seçim
kitlesi ile devrimci kitle arasındaki çizgi bu yüzden silinmiştir.
Emirse, dolaylı olarak devlete aittir. Bu referandumda
MHP oyları AKP’ye kaysaydı, MHP biterdi. Gitmemesi devletin emri gereğidir. Genel
hava, CHP-MHP’yi bütünleştirecek ortak bir isimle 2019’a hazırlanmak ya da
darbeden yanadır. Ankara’da MHP’li adaya oy vermeye ısındırılan sol kitle, daha
da uygun bir kıvama getirilmiştir. Tüm iddialar, tek tek geri çekilecektir.
Bu ricatta ellere yine yeni yeniden kahve
fincanları, tarot kartları alınacaktır. Erdoğan kendi oyunu almış, herkes
CHP-MHP oyuna “bu bizim oy” demeye alıştırılmıştır. Ara bir not olarak, İslamî
kesim içinden gelip “solculaşanlar”ın da pazarda sadece bu geçişi
satabildiklerini söylemek gerekmektedir. Sürekli AKP’ye liberal bir yerden
küfürler sıralamanın bir hayrı olmayacaktır. AKP kitlesiyle kurulacak
kanalların başında duran bu isimler, hiçbir geçişe izin vermemektedir. Sorun budur.
Düğüm oradadır. Onlar da burjuva siyasetinin kulu kölesi hâline gelmişlerdir. İmza
yaldızlamanın hiçbir anlamı bulunmamaktadır.
“Tayyip
Erdoğan, neoliberal vahşi rekabet ortamında Sünni-Türk toplumsal kategorisinin
kendini gelir ve eğitim bakımından en dezavantajlı hisseden ama güç ve para
kazanma arzuları bir o kadar da kışkırtılmış kesiminin kolektif eğiliminin bir
bedende cisimleşmiş hâlidir. Hak ve mülk bakımından kaybedecek şeyi olanlar ‘hayır’,
kendisi elde edemeyecek olsa bile bu kesimlerin haklarını ve mülklerini
kaybetmesini arzulayan kesimler ‘evet’ dedi.” [Cem Özatalay]
Herkes kendisine, kendi vehimlerine, gurur
kaynaklarına, tuttukları subaşlarına göre değerlendirmede bulunmaktadır. Yukarıdaki
tespit, (hayırcı olduğuna göre) gücü ve parası olan birine ait olmalıdır. Aynı şekilde,
işçilerin çok olduğu yerlerde hayır oyu çıktığına sevinenler, işçi sınıfını ve
sosyalizmi sırf ilerleme ve modernizm formu olduğu için, biraz da vicdanen önemsediklerini ikrar
etmektedirler. Bu tür tespitler, haktan ve mülkten yoksun olanlara düşmanlığı
solculukla eşitlemekle alakalıdır. Devlet ve burjuvazi, yanına oturmak isteyen
iki evladını birbirine kırdırmaktadır.
Bu rekabette kaybedecek olan, sosyalist
harekettir. Mazlumlara iyice yabancılaşacaktır. Derdi de budur. Geert Wilders
gibilerin “evet diyenleri Avrupa’dan kovacağız” demesine destek veren bir solun
geleceği yoktur, çünkü o da Wilders gibi Avrupa üstüncülüğü ve kibriyle gerçeğe
bakmaktadır. Bu üstüncülük ve kibir, bugün “Kürt halkı onuruna ve cumhuriyete
sahip çıkmıştır” ve “işçi sınıfı kendi tarihine sırtını çevirmedi” demektedir.
Sosyalizmin bu üstüncülük ve kibirden kurtarılması şarttır. “En ileri, en
modern, en kapitalist, en eğitimli yerler bizim” diye sevinç taklaları atmanın
bir anlamı yoktur.
Erdoğan’ın laflarını “bana söylüyor” diye
dinleyenlerin anlamadığı, o sözlerin ikna edilmesi gereken, onların hiç temas
kurmadığı bir kitleye edildiği gerçeğidir. Cem Küçük’ün “evet kazandı ama
savaşa hazır olun” demesi de bu ikna gayreti ile alakalıdır. O kitlenin
altındaki ateşin hâlen daha harlanması gerekmektedir. O ısının solu da erittiği
görülmelidir.
Üsküdar’ın bir yanı burjuvaziye, bir yanı
devlete aittir. Bazen gerilimler yaşanabilir ama bu gerilimin uzlaşmaz noktaya
ulaşacağı, solun safdilliğine ait bir umuttur. Bu safdillik, referandumda
Erdoğan’ın bindiği atın kendisine ait olduğunu düşünür. Oysa Erdoğan o attan
yıllar önce düşmüştür. Referandumdan hemen sonra başlatılan idam tartışması,
yukarıda bahsini ettiğimiz, mülk meselesiyle alakalıdır. Devletin tüm cana,
mala sahip olduğu gerçeği teyit edilmek zorundadır. Ortada artık buna itiraz
edecek bir sol yoktur. Hapishaneler, açlık bu yüzden görülmez, görülmeyecektir.
Artık düşmanın gerdiği
perdeleri teoride ve pratikte yırtmanın vaktidir.
Kerem Kamoğlu
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder