Türkiye, Halep’in kuzey kırsalında süren savaşa dâhil
oldu. Dahası Türkiye, bugün Halep’le Türkiye toprakları arasındaki yolu
kesmeye, Nubl ve Zehra kasabaları etrafında süren kuşatmayı kırmaya dönük
Suriye ordusunun çabalarına engel olmaya çalışıyor. Ankara sınırlarını
savaşçılara açtı ve onlara Türk devletinin tampon bölge kurmak istediği alanda
yeni bir askerî gerçeklik elde etmeye ihtiyaç duyan bu savaşçılara gerekli
yardımı yaptı.
Halep’in kuzey kırsalında bulunan Başköy, Ratyan ve
Hardetnin kasabalarının kontrolünü ele geçirdikten sonra Suriye ordusu Ratyan’a
geri çekildi. Devlet güçlerinin ifadesine göre, bu geri çekilme, Halep
kırsalından, aslında Türk topraklarından gelen muhalif gruplara cevap olarak
gerçekleşti. Ordu, Başköy, Hardetnin ve civar köylerdeki mevzilerini
pekiştirmeye başladı, Ratyan hâlâ onun kontrolünde. Aynı kaynakların
belirttiğine göre, hava koşullarındaki iyileşme ordunun saldırılarına tekrar
başlamasına ve Halep’te muhalefetin kontrolündeki mahalleleri kuşatmasına imkân
sunacak, böylece ordu Temmuz 2012’den beri (Halep’in kuzey kırsalındaki) Nubl
ve Zehra’da mevcut kuşatmayı kaldıracak.
Bir önceki gün Suriye ordu güçleri şafak vakti iki
kasabaya sızmayı becerdiler ama savaş esas olarak Ratyan’da yoğunlaştı.
Muhalefet grupları [Nusret Cephesi, Şamiya Cephesi, Hazm Hareketi ve onların
müttefikleri] Ratyan’ın ordu tarafından kontrol edilmesine mani olmak için
yüzlerce savaşçısını seferber ettiler. Dahası, rejim güçleri, komşu Biyanun
kasabasına saldırdılar ve Nubl ile Zehra etrafındaki kuşatmayı kırmaya dönük
hazırlık yapmaya başladılar, bu amaçla Azaz üzerinden geçen Halep-Türkiye
arasındaki uluslararası karayolunu kestiler. Bu yol bloke edildi, blokaj
öylesine katı oldu ki ordu bile orada süren geçen gece hava koşullarından ötürü
dinen savaş yüzünden ona ulaşamaz hâle geldi. Ama Zehra yakınındaki
uluslararası yolun kesilmesi, Türkiye üzerinden savaş alanına yoğun takviye
yapılmasına mani olmadı. Halep kuzey kırsalı ile Türkiye arasındaki sınır Nubl
ile Zehra’ya askerî teçhizatla savaşçı takviyesine izin verecek durumda ve hâlâ
açık. Nusret Cephesi ile müttefiklerine bağlı yaralı savaşçılar Babeslselame
sınır kapısı üzerinden Türkiye’deki hastanelere taşınıyorlar.
Rejim kaynaklarının ifadesine göre, 18’indeki
“şiddetli” savaşın ana özelliği, Türkiye’nin silâhlı güçleri desteklemesi;
Halep’in kuzey kırsalına Türkiye içerisinden askerî teçhizat ve savaşçı
aktarılması bunun bir delili. Bu savaşçılar içerisinde doğrudan Türk
istihbaratına bağlı Kafkaslı savaşçılar da var. Sınırdaki Azaz şehrinden
edinilen bilgilere göre, Türk yetkilileri Babesselame sınır kapısını
beklenmedik biçimde savaşçılara açtılar. Türklerin savaşa dâhil oluşu, silâhlı
gruplar arasındaki anlaşmazlıkların yaşandığı, Hazm Hareketi’nin savaş
alanından çekildiği, ayrıca Nusret Cephesi’nin Şamiya Cephesi’ne Hazm
Hareketi’ne verdikleri desteğe son vermelerini açıktan istediği bir dönemde
gerçekleşti. Halep Devrimci Askerî Konsey, Nusret’i ve Şamiya’yı Hazm’a
saldırmakla, onunla ilgili bilgileri Suriye ordusuna sızdırmakla suçladı.
Denildiğine göre, bu bilgiler sayesinde ordu güçleri Halep’in kuzey
kırsalındaki üç ayrı cephede önemli mevziler elde ettiler. Konsey, bu noktada
Şamiya’nın askerî planlarına karşı çıkan bir bildiri yayınladı.
Ordu güçleri Ratyan’ın doğu yakasına çekildiler,
ayrıca kentin diğer kısımlarını da boşalttılar. Silâhlı gruplar ise kentin
doğusundaki Hardetnin ve Başköy’e sızmaya çalıştılar. Burada amaç kasabalar
üzerindeki eski kontrollerini yeniden ele geçirmekti. Bilindiği üzere,
kasabaların kontrolü Salı günü ordunun eline geçmişti. Ancak onca çabaya karşın
gruplar çok sayıda kayıp verdiler.
Kuşatma altındaki iki kasabada bulunan halk
komitelerinin sürdürdüğü savaş dâhilinde ilk yapılan eylemde ordu güçleri
muhalefetin elinde bulunan, Biyanun’un girişine yakın bir yerde bulunan iki
nakliye aracını hedef aldılar. Araçtaki herkes öldü. Suriye savaş uçakları
Türkiye tarafındaki uluslararası karayolu üzerinde ilerleyen savaşçı konvoyunu
bombaladı, öte yandan 25 askerden oluşan başka bir ordu birimi de Nubl ile
Zehra’ya sızdı, bunları dün 43 asker izledi.
Handerat mülteci kampından gelen Filistinli
savaşçılardan ve Halep’in güney kırsalından gelen savaşçılardan oluşan Kudüs
Tugayları’nın desteklediği Suriye ordusu Mazarül Mella (Mella Çiftçileri) ile
Maamel bölgesinin içlerine ilerlemeyi başardı. Bu ilerleme Castello sınır
kapısı üzerinden gerçekleşti. Bu kapı, Halep-Haritan-Azaz-Türkiye yoluna bağlı.
Muhalefet grupları, güneydeki çiftliklere baskın düzenlemeye çalıştılar ama
ordu saldırıyı püskürttü.
Halep içerisinde Suriye ordusu Beni Zeyd bölgesindeki
savaşçılarla çatışma hâlinde, öte yandan diğer cephelerde ise sessiz, zira ordu
Cemiyetü’z-Zehra cephesindeki Hava Kuvvetleri İstihbaratı yakınındaki daha
önceden girip yerleştiği binalardan çekilmiş durumda. Çekilmeden önce bu
binalara savaşçıların girişine mani olmak için bubi tuzakları yerleştirilmiş.
Buna ek olarak silâhlı gruplar havanlarla yaptıkları saldırılarda mahallelerde
birçok sivili öldürdü.
Ordunun bu son operasyonu muhalefetin kontrolü
altındaki Halep mahallelerini nasıl etkiledi? Ordu ilerlediğine göre, bu
mahallelere hangi yollar açık?
Her ne kadar ordu Halep’in doğu mahalleleri
etrafındaki halkayı tam olarak kapatamasa da bugün itibarıyla otomobille kente
girmek daha da güçleşmiş durumda. Candul Kavşağı-Castello-Mazare-Haritan ve
Ratyan üzerinden Azaz’a uzanan sol yol da artık savaşçılar için güvenli değil.
Savaş kızıştığı için burası sivillere de açılmayacak.
Geçen Mayıs ayında Halep’teki Merkezî Hapishane’nin
ordunun kontrolüne geçmesiyle (kuzey kırsalına ana giriş yolu olan) Müslimiye
yolu artık muhalefetin kontrolünde değil. Ayrıca ordunun geçen Ekim ayından
beri Handerat Tepesi’ni kontrol altında tutuyor olması Candul Kavşağı’nı
ordunun ateş menziline sokuyor ve savaşçılar buradan giriş yapamıyorlar. Bu yol
Azaz otobanına çıkmaya çalışan sivillere açık tutuluyor. Sivillerin önce Lirmun
Kavşağı’na ulaşmadan önce izin almaları gerekiyor. Burası ordu ile savaşçılar
arasında aralıksız çatışmaların yaşandığı bir yer. Siviller ayrıca Castello ve
Mazare üzerinden Haritan’a gitmeye çalışıyorlar. Haritan Lirmun Kavşağı’nın
alternatifi hâline gelmiş durumda. Burası Halep’in batı kırsalından ve
İdlib’den gelenlerin Halep’in kuzey ve doğu kırsalından gelenlerle birlikte
geçtikleri yol.
Son operasyonlar ardından, ordunun da Kuzey Otobanı’na
yaklaşmasıyla savaşçıların savunma hattı güneydeki binalara kadar geriledi. Bu,
doğu mahallelerine giden ve oralardan gelen insanların Candul Kavşağı üzerinden
otobanı kullanmalarına mani olan bir gelişme. Bunun yerine insanlar
otomobillerinden inip Bustanü’ş Şeyh Ruz’daki Kuveyk Nehri’ni geçmek zorunda
kalıyorlar çünkü nehir üzerine inşa edilmiş derme çatma köprü otomobillerin
geçişi için uygun değil. Bu insanların amacı Şeyh Maksud mahallesine, oradan da
Eşrefiye’nin kuzeyindeki Sakanü’ş-Şebabi’ye gitmek, buradan da toprak yolları
kullanıp Castello’ya ulaşmak ve tarlaları, yolları aşıp Kuzey Otobanı üzerinden
Haritan’a varmak.
Burası hâlen açık olan ve doğu Halep’e geliş-gidişlere
imkân sağlayan tek yol. Bu yol Suriye ordusunun şehrin etrafını kuşatmaya dönük
çabası sonuçlanmazdan önce terk edilmiş olan tek coğrafî alan.
Tüm bunlara ek olarak büyük kamyonların kışın çamura
dönen toprak yollar üzerinden şehre girmeleri mümkün değil. Gıda malzemeleri ve
eşyalar sıklıkla kamyonetlerle getiriliyor.
Basel Dayub
Rıza Başa
0 Yorum:
Yorum Gönder