Çarlık
döneminde Orta Asya’da bulunan ve o dönemde Hive olarak bilinen Harezm şehri
Rus yönetimine bağlı bir hanlıktı. 1920 başlarında Kızıl Ordu’nun desteğini
arkasına alan Genç Hiveliler Partisi isimli devrimci milliyetçi parti hanı ülkeden
kovdu. Haziran 1920’de sovyet çizgisinde örgütlenen bir demokratik cumhuriyet
kuruldu. 1925 yılında Harezm, Özbek ve Türkmen sovyet cumhuriyetlerinin bir
parçası olarak Sovyetler Birliği’ne dâhil oldu. Aşağıda ikinci kongreye Hive
delegesi üyesi olarak katılan Baba Ahundi Samilov’un konuşmasına yer veriliyor:
Değerli
yoldaşlar,
Harezm’in
(Hive’nin) yetkili temsilcileri olarak sizi Harezm’in yoksul emekçileri adına
selamlıyorum.
Komünist
Enternasyonal’in ikinci kongresi tüm dünya emekçilerinin birliğinin simgesidir.
Bu sebeple biz, bize bu mecliste bir araya gelme fırsatı sunduğunuz için sizi
tebrik ediyor, bu herkese mutluluk veren imkân dâhilinde bir arada olmayı büyük
bir talih olarak görüyoruz.
Yoldaşlar,
Avrupalı kapitalistler Harezm’i yönetirken, onu çarların ve ona bağlı meclislerin
politik ve ekonomik boyunduruğu ile boğdular. Bizim gibi küçük milletleri
zincirlere vurdular, sadece zenginlere hürriyet bahşettiler.
Bugünse
Rus Sovyeti hükümetinin yardımlarıyla biz ezilenler, ayağa kalktık, kendimizi
zalimin zulmünden kurtardık, ülkemizi bağımsız bir sovyet cumhuriyeti olarak
ilân ettik.
Biz,
Rusya’daki sovyet iktidarı sayesinde, kısa süre önce uyanmış olan Doğu’nun
yardımıyla tüm dünya emekçilerinin yakın gelecekte yağmacılardan ve
kapitalistlerden kurtulacağına tüm samimiyetimizle inanıyoruz.
Doğu
halkları, tüm dünya emekçileri tek bir aile olarak birleşene dek silâhlarını bırakmayacak.
Yaşasın
tüm dünya emekçilerinin birliği!
Yaşasın
Avrupa proletaryası ve dünya devriminin öncüsü Komünist Parti!
Yaşasın
Komünist Enternasyonal!
Yaşasın
dünya sovyet cumhuriyeti!
Yaşasın
dünya devriminin lideri Yoldaş Lenin ve Harezm’de devrimi yapan Yoldaş Broido!
Yaşasın
Hive Komünist Partisi ve Hive Sovyet Cumhuriyeti!
Baba Ahundi Samilov
3
Ağustos 1920
Kaynak: Workers of the World and Oppressed Peoples, Unite! Proceedings and Documents of the Second Congress, 1920, Yayına Hz.: John Riddell, Pathfinder, 1991, s. 605-606.]
0 Yorum:
Yorum Gönder