26 Bakû Komiseri Anıtı
Bakû Halk Komiserleri Sovyeti Beyannamesi
Bakû İşçi, Asker ve Bahriyeli Temsilcileri
Sovyeti, 25 Nisan’daki toplantısında Bakû Halk Komiserleri Sovyeti’nden oluşan bir
hükümet kurmuştur. Böylesi bir hükümetin kurulmuş olması, bir otoriterlik veya
burjuva parlamentarizmi sistemi içinde yaşayanlara göründüğü gibi, Tüm Rusya
Sovyet Cumhuriyeti'nden ayrılmak anlamına gelmez.
Bakû Halk Komiserleri Sovyeti, Tüm Rusya merkezî hükümeti
ile arasındaki güçlü bağları koruyacak, Rus işçi ve köylü hükümeti olan Halk
Komiserleri Sovyeti’nin tüm karar ve emirlerini yerel koşullara uygun olarak
uygulayacaktır. Ekim Devrimi ile kurulan Sovyet Cumhuriyeti ile İşçi ve Köylü
Komünleri Cumhuriyeti kapsamında Bakû Sovyeti, hâlâ tek bir büyük ülkenin parçası
olmaya devam ediyor. Bakû Halk Komiserleri Sovyeti’nin ana görevlerinden biri,
merkezî hükümetle mümkün olduğunca yakın bir bağ kurmak ve Bakû işçilerini ve şehrin
yoksul köylülerini mümkün olduğunca Rusya’nın işçi ve köylüleriyle birleştirmek
olacaktır.
Bakû Halk Komiserleri Sovyeti, Bakû proletaryasının en yüksek organı olan Temsilciler Sovyeti’nin aksine, burjuva
anlamda yerel bir yönetim de değildir. Tüm yürütme gücünü devralmaz. Bakû İşçi,
Asker ve Denizci Temsilcileri Sovyeti ve Yürütme Komitesi, daha önce olduğu
gibi, hem yasama hem de yürütme organıdır. Yeni Sovyet sosyalist cumhuriyetinin
ilkelerine göre işçiler, Sovyet'teki yardımcıları aracılığıyla yasaları kendileri
yapar ve yönetirler. Bakû Halk Komiserleri Sovyeti, bu yasama ve idari görevi
basitleştiren tek teknik organdır. Sovyetin kararlarını uygulayacak, ayrıca
kanun, kararname vb. çıkaracaktır. Ama attığı her adımda her bir dakikanın
hesabını, İşçi, Asker ve Bahriyeli Temsilcileri Sovyeti’ne verecektir.
Mart ayındaki son zaferinin ardından Bakû Sovyeti,
Bakû ve ilçelerindeki tüm gücü ele geçirdi. Aynı zamanda o, tüm şehre ve bir
milyon köylüye bakmakla yükümlü tek hükümet organıdır. Öte yandan Bakû Sovyeti,
Kafkasya ve Dağıstan bölgesinin tamamında Sovyet hükümetinin zaferi için
savaşmak zorundadır ki zaten şu an itibarıyla savaşını sürdürmektedir.
Bakû Sovyeti, kendisine düşen görevi ve verilen
işleri yerine getirebilmek amacıyla, her yerde şube açmak ve her şubenin başına
sorumlu bir başkan atamak, böylece esnek bir aygıt yaratmak zorunda kaldı. Bakû
Halk Komiserleri Sovyeti, işte bu aygıtın adıdır, o, geniş haklara sahip sorumlu
işçilerden oluşan bir kuruldur.
Tüm Rusya Sovyetler Kongresi'nin kararlarını
bağlayıcı bulan ve Merkez Yürütme Komitesi ve Yüksek Halk Komiserleri Sovyeti
ile tam bir dayanışma içinde olan Bakû İşçi, Asker ve Bahriyeli Temsilcileri
Sovyeti, kamuda bir dizi önlem aldı. Sovyet iktidarı, ancak burjuvazinin
ekonomik egemenliğini bir dizi önlemle sınırlandırırsa, işçi sınıfının ve
kentli yoksulların durumunu iyileştirirse gerçekten proleter bir iktidar hâline
gelebilir. Genel olarak Sovyet tarafından ortaya konulan önlemler, petrol
endüstrisi, bankalar, şehir ekonomisi, deniz taşımacılığı, demiryolları gibi
başlıkları ilgilendiriyor. Yakın gelecekte somut kararlar şeklinde önlemler alınmalı
ve uygulanmalıdır. Bakû şehrinde topraklar, hâlen daha beylerin ve hanların
elindedir.
Tüm arazilerin mülkiyetinin köylülere devredilmesi
için sıkı önlemler alınmalıdır. Şehirde köylü sovyetlerinin oluşturulması ve
bunların ilçe meclislerinde birleştirilmesi gerekmektedir. Şehrin ve köylerin
gıda ihtiyacını gidermek için kahramanca bir çalışma yürütmek şarttır.
Dolandırıcılıkla mücadele edilmeli ve bu mücadele, özel ticaretin kademeli
olarak kısıtlanması ve belki de tamamen ortadan kaldırılmasıyla
sonuçlanmalıdır.
Gerekli bayındırlık işlerinin düzenlenmesi de dâhil
olmak üzere, işsizlikle mücadele için önlemler alınması gerekmektedir. Halk
eğitimi alanında önlemler alınmalı, öncelikle emekten yana, proleter, enternasyonalist
okullar kurulmalı, eğitim zorunlu ve parasız olmalı, kitlelerin okul dışında da
eğitim alması sağlanmalıdır.
İşçilerin ve kentli yoksulların barınma
ihtiyaçlarını gidermek için önlemler alınmalı, bu amaçla, zenginlerin geniş ve
çoğu zaman boş evlerine taşınmaları sağlanmalı; bu önlemler üzerinden kademeli
olarak evler kamulaştırılmalıdır.
Bakû Sovyeti, tüm bu konuları ancak işçi sınıfının
düşmanlarına karşı silâhlı mücadele sonucunda hayata geçirebildi. İç savaş hâlâ
devam ediyor. Kızıl Muhafız ve Kızıl Ordu'dan yoldaşlarımızın önde gelen
müfrezeleri Petrovsk, Şamahı, Lenkeran, Derbent, Kuba, Salyan ve diğerlerinde
savaşıyor. Sovyet iktidarını kuruyorlar. Sovyet hükümetinin kesin bir zaferi
için, bu gücün Kafkasya'ya yayılması ve yukarıdaki önlemlerin uygulanması için,
her şeyden önce güçlü bir Kızıl Ordu’ya ihtiyaç duyan iç savaşı zafere dek
sürdürmek gerekiyor. Bu orduyu kurma çalışmaları başladı. Bu çalışmayı tüm
gücümüzle yürütmek zorundayız.
Önümüzdeki dönemde çok büyük ve geniş kapsamlı
görevlerle yüzleşeceğiz. Bu kapsamlı planların uygulanması, sadece Bakû Halk
Komiserleri Sovyeti’nin sorumluluğu değildir. Ancak tüm Bakû proletaryasının en
faal ve örgütlü yardımı ile gerekli önlemler alınabilir. Kitlelerin iktidar ve
özyönetimdeki yaratıcı çalışması, Sovyet politikasının başarısının ve zaferinin
tek garantisidir. Bakû Halk Komiserleri Sovyeti, bu çalışmanın başlatıcısı ve
lideri olabilir, olmalıdır, ancak o, işçilerin yardımı olmadan hiçbir şey
yapamaz. “Olmaz bize çare, gelmez bir tek yardım padişahtan ve Tanrı’dan. Biz
kendi başımıza özgür olacağız her an.” İşçi yoldaşlar, proleter marşının bu
sözlerini her daim hatırda tutmalıdırlar.
Halk Komiserleri olarak bizden, her birimiz
gayretle ve yorulmadan çalışmamızı, her adımımızı eleştirmemizi, yüksek
mevkileri hak etmeyenleri kınamamızı ve onların yerine başkalarını koymamızı
isteyin, ancak diğer yandan da hükümetin tüm sorumluluğunu bize yüklemeyin.
Bizi burjuva hükümet gibi görmeyin, bizimle o şekilde ilişki kurmayın.
Halk Komiserlerinin hâkimiyeti, ayrıca Yürütme
Komitesi ve Temsilciler Sovyeti’nin hâkimiyeti, sizin seçim yoluyla var
ettiğiniz bir hâkimiyettir.
Bu hükümetin eksiklikleri, sizin kendi
eksikliklerinizdir. Kişi, grup veya hane olarak sahip olduğunuz çıkarları
unutun, ortak dava için tüm güçlerinizi ortak işçi iktidarı etrafında
birleştirin.
Ekim Devrimi'nden bu yana ilk kez Rus işçi sınıfı,
kendi proleter iktidarını kurmaya başladı. İlk kez, geniş işçi kitleleri ve
onların seçilmiş temsilcileri, devleti yönetme ve ülkenin ekonomik yaşamını
inşa etme gibi zor ve karmaşık görevi yerine getirmeye başladı. Hatalar ve
başarısızlıklar, tamamen doğal ve kaçınılmazdır. Ekim İşçi ve Köylü Devrimi’nin
ilân ettiği büyük idealler, emeğin özgürlüğüne dair o idealler adına, yalnızca
genel sorumluluğu idrak etmek ve Sovyetler etrafında toplaşıp birlikte çalışmak
gerekmektedir.
Bakû Halk Komiserleri Sovyeti, emekçi kitlelerin
geniş desteği ve onların canlı, yaratıcı faaliyetleri ile çalışmalarına
başlıyor.
Bakû Halk Komiserleri Sovyeti Başkanı ve Dışişleri
Komiseri S. Şaumyan
İçişleri Komiseri P. Caparidze
Denizcilik Komiseri G. Korganof
Adliye İşleri Komiseri A. Karinyan (Gabrielyan)
Ulusal Ekonomi Komiseri I. Fioletof
Eğitim İşlerinden Sorumlu Komisyon Üyesi N.
Kolesnikova
Kentsel Kalkınma Komiseri N. Nerimanof
Maliye Komiseri Kireyef
İzvestiya
Bakinskoqo Soveta gazetesi Sayı 81
1 Mayıs 1918
Not: Beyanname Stepan Şaumyan tarafından kaleme alınmıştır.
0 Yorum:
Yorum Gönder