Farabundo’nun doğduğu dönem, 1881 ve 1882’de çıkan
kanunlar üzerinden kahve üretimini tekelinde bulunduran güçlerin köylüleri ve
yerlileri topraklarından mahrum ettiği, çalkantılarla yüklü bir dönemdi. 1903-1914
arası dönemde kahve üretimi arttı, kahve sektörü güçlendi. Büyük kahve
yetiştiricileri ilk fabrikalarını kurdular. Zanaatkârların çoğu yeni sektörde
sömürülen birer işçiye dönüştü.
1918-1924 arası dönemde tarım ve sanayi işçileri
ilk örgütlerini kurdular. Aynı dönemde ayakkabıcılar, duvarcılar, berberler
gibi meslek erbapları da kendi loncalarını güçlendirmeyi bildiler. Farabundo bu
örgütlenme sürecine dâhil oldu. Başka halkların mücadelesine iştirak etti.
Amerika Antiemperyalist Birliği, Komintern’in kurduğu Uluslararası Kızıl Yardım
ve Meksika Komünist Partisi’nde üye olarak çalıştı. Orta Amerika Komünist
Partisi’ni kuran Farabundo, Nikaragua’nın ABD işgaline karşı verdiği kurtuluş
savaşında Sandino ile birlikte savaştı.
Yönetici sınıfın karşısına dikildiği gerekçesiyle
1920-1932 arası dönemde, El Salvador’da altı, Guatemala, ABD ve Meksika’da ise
birer kez olmak üzere dokuz kez hapse atıldı. Farklı ülkelerden beş kez sınır
dışı edilen Farabundo, aynı zamanda 1930’da kurulan Salvador Komünist Partisi’nin
de lideriydi.
1929’da dünya kapitalizmi krize girince kahve
fiyatları hızla düştü. Taşradaki yoksulluk iyice arttı, bankalar iflas etti,
hükümet gelirleri düştü, binlerce insan işsiz kaldı. Bu dönemde Farabundo, halkı
örgütlemeye ve onların mücadelelerine omuz vermeye devam etti.
Aralık 1931’de General
Maximiliano Martínez, Arturo Araujo hükümetini devirdi. 22 Ocak 1932’de yerliler
ve köylü halk ayaklandı. “32 Ayaklanması” olarak bilinen bu ayaklanmayı
diktatörlük kanla bastırdı. Ayaklanmanın hazırlık sürecinde yer alan Farabundo,
19 Ocak 1932’de Luna ve Zapata ile birlikte hapse atıldı. 1 Şubat günü General
Martínez’in emriyle kurşuna dizildi.
0 Yorum:
Yorum Gönder