09 Ağustos 2023

İlham Perisi ve Silâhlar


Yedinci Senfoni, 1941’de yaşanan korkunç olaylardan ilham alınarak bestelendi.

Dört bölümden oluşuyor. İlk bölüm, o güzel ve huzurlu hayatımızı paramparça eden savaşın patlak verişini tarif ediyor. Niyetim, askeri operasyonları uçak gürültüleri, tank paletlerinin sesleri veya topların patlayışı gibi doğal seslerle tasvir etmek değildi. Ben, burada savaş müziği gibi bir şey bestelemedim. Aslında daha çok o korkunç olayların anlam ve önemini aktarmak istemiştim.

Senfonideki ilk hareket dâhilinde, kendilerine ve geleceklerine güvenen insanların mutlu hayatlarından bahsediliyor. Savaştan önce tüm ülke ve Leningrad’ın tamamı, barış ve huzur içerisinde yaşıyordu, ama sonra binlerce insan silâh altına alındı.

İlk kısmın orta bölümüne savaş teması hâkim. İkinci kısım, lirik bir anlatımla, canlı çalınıyor. Burada insanların zevk aldığı olaylar ve mutlulukla yoğrulmuş hikâyeler bir araya getiriliyor. Ama hepsinin üzerini melankoli ve belirsizliğin o ince pusu kaplamış.

Üçüncü kısımda orkestra yavaş, acıyı verecek ölçüde yavaş. Burada hayat karşısında mest olmuşluk, doğaya tapınmadaki huşu hâkim. Bu ahval, dördüncü kısımda hiçbir kesintiye uğramadan harmanlanıyor. Tüm kompozisyonun ilk çekirdeğini dördüncü ve birinci kısım oluşturuyor. Birinci kısım mücadeleyi, dördüncü bölümse yaklaşan zaferi anlatıyor.

Bunlar, benim senfonimi dinleyenlerle paylaşmak istediğim düşünceler. Bu kompozisyona çok fazla güç ve enerji kattım. Daha önce hiç bu kadar tutkuyla çalışmamıştım.

“Silâhlar patlayınca ilham perileri susar” diye bir söz var. Bu söz, muhtemelen çıkardığı gürültüyle hayatı, neşeyi, mutluluğu ve kültürü ezen silâhlar için geçerli. Bunlar, karanlığa, şiddete ve kötülüğe aitler ve onlar için patlıyorlar.

Biz, deliliğe karşı aklın, barbarlığa karşı adaletin zaferi için mücadele ediyoruz. Hitlerciliğin karanlık güçlerine karşı verdiğimiz mücadelemizde bize ilham veren görevlerden daha asil ve daha yüce bir görev yok.

Bugün son senfonimin en yüksek ödülle, Stalin Ödülü ile ödüllendirildiğini öğrendim. Bu haber, gücüme güç kattı.

Anavatanımız için verdiğimiz bu büyük savaşta yazarlarımız, ressamlarımız ve müzisyenlerimiz yorulmak nedir bilmeden çalışıyorlar, bu yoğun çalışma sürecinde sayısız eser ortaya koyuyorlar. Çünkü onlardaki yaratıcı faaliyet, çağımızın en ilerici fikirlerini kuşanmış. Dolayısıyla, bizim elimizdeki silâhlar patladığında bizim ilham perilerimiz de o güçlü seslerini yükseltiyorlar. Elimizdeki kalemi kimse alamayacak.

Dmitri Şostakoviç
1941
Kaynak

0 Yorum: