Farha

Netflix’te yayınlanan Farha isimli film, dünya genelinde Nekbe konusunda yoğun bir tartışmanın fitilini ateşledi. Bu noktada Nekbe meselesine giriş mahiyetinde birkaç şey söylemek gerekiyor. Bu satırların yazarı, Filistin’in ve Siyonizmin politik tarihi üzerine eğitim almış, İbranice bilen ve şu an Filistin’de yaşayan bir isim.

Öncelikle ırkçılığın ve antisemitizmin zirveye ulaştığı bir dönemde tüm Yahudilerin Siyonist, tüm Siyonistlerin de Yahudi olmadığı gerçeğini anımsatarak başlayayım. Filistinlilere destek olmanın kendisi de antisemitik bir duruş değil, insan olmanın ahlakıyla bir tavır.

Her Yahudi’nin Siyonist olmadığının bir kanıtı da Şatzi Vayzberger. Bu 92 yaşındaki hemşire, Siyonizm karşıtı. New York’ta Filistin’e destek eylemlerine katılan Vayzberger, geçen gün aramızdan ayrıldı.[1]

İşlenen suçların etnik temiz harekâtı kapsamında işlendiğini anlamak gerekiyor.

Mart 1948’de Siyonist liderler, Filistinlilerin ülkeden zorla çıkartılmasını öngören “Dalet Planı”nı kabul ettiler.[2]

1979’da İzak Rabin şunları söylüyordu:

“Ben-Gurion’la birlikte dışarı çıktık. [Yigal] Allon sorusunu tekrarladı: ‘Bu Filistinli nüfusunu ne yapacağız?’ Ben-Gurion eliyle bir hareket yaparak ‘sürün gitsin hepsini’ dedi. Rabin bu sözün üzerine ‘katılıyorum’ dedi.”[3]

1948’de İsrail’in kurulduğu dönemde Siyonist milisler, zor kullanarak 220’nin üzerinde köyü boşalttı. Bugün Arap ordularının köylüleri kaçmaları konusunda uyardığını söylüyorlar, ama bir yandan da o dönemde İsrailli yetkililerin etnik temizlik çağrılarını görmezden geliyorlar.

Siyonist liderler, katliamları Filistinlilere gözdağı vermek ve onların kaçmalarını sağlamak için kullandılar. En çok tartışılan katliamlardan biri de Deyr Yasin Katliamı’dır. Bu katliamda aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu yüzün üzerinde Filistinli katledildi.[4]

Deyr Yasin, Filistinli sivillere ve ele geçirilen direnişçilere yönelik gerçekleştirilen katliamlardan birisiydi. İsrailli liderler, işlenen suçların gayet net bilincindeydi, o suçlar sicillerine bir bir işlendi.[5]

Filistinlilere yönelik etnik temizlik faaliyetleri ve nüfusun zorla transferiyle ilgili işlemler sonrasında da sürdü. Bugün de İsrail hükümeti, uluslararası hukuku ihlal ederek, yerleşim siyasetine, yargısız infazlara, mülkün zorla Kudüslü Yahudilere devredilmesine ilişkin işlemlere devam ediyor.[6]

Farha isimli film, bu türden suçları aktarıyor. İsrailli tarihçilerin İsrail Ordusu arşivlerinden topladığı belgeleri temel alan film, birilerinin yüzünü kızartıyorsa, bu kişiler oturup İsrail’in uyguladığı politikalara sundukları destek üzerinde biraz düşünsünler.

Farha, tarihsel gerçekleri aktaran bir film. Aynı zamanda genç bir Filistinli kadının hikâyesini anlatıyor.

Farha’yı ve Nekbe’yi anlamak için İsrailli tarihçi İlan Pappe’nin Etnik Temizlik Filistin kitabı iyi bir başlangıç olacaktır.

Rayan Davud
3 Aralık 2022
Kaynak

Dipnotlar:
[1] Kendisiyle yapılan röportaj için bkz.: MME.

[2] “Plan Dalet:   Blueprint for Ethnic Cleansing”, 8 Mart 2013, IMEU.

[3] David K. Shipler, “Allon Denies ’48 Ouster of Arabs”, 25 Ekim 1979, NYT.

[4] Ofer Aderet, “Testimonies From the Censored Deir Yassin Massacre”, 16 Temmuz 2017, Haaretz.

[5] Adam Raz, “Classified Docs Reveal Massacres of Palestinian in ‘48”, 9 Aralık 2021, Haaretz.

[6] “Inside the Battle for Jerusalem”, Vice.