Zelve

Erol Mütercimler, “AKP’yi iktidara getiren adamın adı Çevik Bir’dir” diyor.[1] Orgeneral Bir, 28 Şubat’ın mimarı olarak kabul ediliyor. Öte yandan, Kadir Mısıroğlu öldüğü vakit tozlu raflardan Uğur Mumcu’nun kitabındaki bölüm paylaşıma sokuluyor. Orada “Piyade Er” Mumcu, Kadir Mısıroğlu ile 12 Mart darbesi sıkıyönetim komutanı Faik Türün’ün ilişkisinden bahsediyor.[2]

İşte sosyalist hareket mensubu bazı alıklar, bu gerçeklik üzerinden, hâlen daha “Siyasal İslam”dan ve “İslamî Faşizm”den bahsediyorlar. Bu ordunun İslamcı faşistlerce kurulduğu imasında bulunuyorlar. Bu alıkların hepsi, esasen o genelkurmaya ve MİT’e çalışıyor.

Nafile yumruklar savurduklarını onlar da biliyorlar. Hepsi de sosyal medya başından kimse ayrılmasın diye viral hâle getirilen, dolaşıma sokulan robot, hayvan, zanaatkâr vs. videoları türünden bir iş görüyor. Herkesi iş yapıyormuş hissine boğuyorlar, ekran başından ayrılmamaya ikna ediyorlar. Asıl, bu emri kimin verdiğini sorgulamak gerekiyor.

* * *

Zelve, kağnıda öküzün başı boyunduruktan çıkmasın diye boynun iki yanından boyunduruğa geçirilen çubuğu ifade ediyor.[3] Ona “sami” diyen de var “sambağı” da.

Uğur Mumcu ve birçok sosyalist açısından, 12 Mart sonrası Ecevit’in çıkarttığı genel af, bu türden bir zelve.[4] Hâlen daha teorik planda o zelveye bağlı olarak düşünülüyor. Sosyalist örgütlerin şefleri, hâlen daha o diyeti ödüyorlar. Bunlara Rahşan affını da eklemek gerekiyor. Bu afların çıkarttığı sosyalistlerden uzak durulmalı.

O sosyalistler, bir tür zelve işlevi görüyorlar, bu işlevi yerine getirmeyi içlerine sindirebiliyorlar. O yüzden, üç kuruşluk çıkar için, düne kadar üniversitede devrimcileri copla kovalayanla yan yana gelebiliyorlar.

Bu düzlemde sosyalistler, CHP’nin mevcut zemini üzerinden hareket ediyorlar, saha elemanı olarak faaliyet yürütüyorlar, bu partiye kitle devşiriyorlar. Devletin Canan Kaftancıoğlu’nu yaldızlamasına o yüzden seviniyorlar. Onda kendi başarılarını, küçük burjuva kariyerlerini görüyorlar.

Ama ekrana kilitlenme, onun başından ayrılmama hâli, doğası gereği, iradeyi ve inisiyatifi bu tür imajlara terk etmeye sebebiyet veriyor. Seçimin iptali konusunda gösterilen reflekste dile dökülebilen tek bir sosyalist taktiğe ve stratejiye rastlanmıyor.

Çünkü teori ve pratik, taktik-strateji dolayımı olmaksızın, özneden, öznenin çıkarlarından gerçeğe doğru teşkil ediliyor. Öznenin ne ve kim tarafından kurulduğuna hiç bakılmıyor. Onu varedenler ve sahip olduğu çıkarlar, asıl kabul ediliyor.

Bu noktada taktik ve strateji, egemenlere layık ve has bir teoriyi ve pratiği bozacağı düşüncesiyle çöpe atılıyor, değersizleştiriliyor. Saf bir teori, dolayımsız, kırılmadan saf pratiğe yol veriyor, o yol da egemenlerin dünyasına örgütleniyor. Ezilenlerin, yoksulların kirlettiği teori; devrimin ve devrimci mücadelenin kirlettiği pratik, arıtılıyor.

Evet, birileri kongre tertipliyor, ama bu kongreler, yeni döneme uyum sağlamanın kılıfını örmek ve arınmak için teşkil ediliyorlar. Çünkü, teori de pratik de efendilerle kurulmuş olan kölelik ilişkileri üzerinden biçimleniyor. Kongre, teorinin ve pratiğin saflaştırıldığı, arıtıldığı yer olarak tahayyül ediliyor ve bu teori ile pratiğin satıldığı stand hâline getiriliyor.

* * *

28 Şubat’ı yapmış paşanın AKP ile ilişkisine bakmadan “Siyasal İslam” diyenler, sıkıyönetim komutanıyla Kadir Mısıroğlu’nun ilişkisini görmeden “İslamî Faşiiizm” diye bağıranlar, bilinsin ki, devletin ajanıdırlar, devlet adına konuşuyorlar.

Bugün ol devlete “onu alma beni al” diye işmar etmenin, yalvarmanın anlamı yoktur. 9 Mart geleneğinin, Uğur Mumcu’nun bundan başka bir şey söylemesi mümkün değildir. O gelenek, 12 Mart’ın bir parçasıdır. Darbe süreci, o çok solcularca meşru bir zemin kazanmıştır.

Attila İlhan’ın ağzından döküldüğü biçimiyle bu sol, “ulan Ankara ben senin oğlun değil miyim?”[5] diye serzenişte bulunup durur, arada mızmızlanıp sosyalistmiş gibi yapar, bu, babasını kızdırmak, bir yanıyla, ilgi, şefkat görmek isteyen çocuğa has bir tavırdır. O “hergele”nin adamdan sayılma arzusu, devrimci bir anlama sahip değil.

Batı’daki İslam düşmanı liberallerin uydurdukları “İslamî faşizm” terimini buraya tercüme etmelerinin sebebi burada. Hatta “AKP mafyadır” lafı bile Bill Maher çevirisinden alınmış gibi. Maher, “İslam mafya gibi hareket eden tek dindir” diyor.[6]

Böylelikle orta sınıflara yönelik korkuların kaynatıldığı kazana kepçe sallayabileceklerini düşünüyorlar. Ama döne dolaşa devletin ve iktidarın yeniden tesis ve teşkil edildiği momente figüran oluyorlar. O süreci perçinliyorlar. İngiliz tüccarın yanına ilişiyorlar, onun korkularına tercüman oluyorlar, İngiliz tüccarın “yaş tahtaya basmayacağını" kendi ticari faaliyetlerinden biliyorlar, bu faaliyetleri devrimcilik olarak yutturmaya çalışıyorlar.

O kazan ve içindekinin devrimci anlamda kırılması, bölünmesi, dönüşmesi, başka bir düzleme geçmesi, en son istedikleri şey. Devlet içi sandalye kapma oyununda kendilerine yer bulabileceklerini zannediyorlar. Onlar, devrimdeki kitleyi ve kitledeki devrimi oyalamak için varlar.

* * *

Seçimin yenilenmesi de Öcalan’ın açıklamasına izin verilmesi de Kuzey Suriye ile ilgili tartışmalar da ne İslam’la ne liberal bir faşizm edebiyatıyla alakalı, doğrudan sıkıyönetimin ve komutanlığın bir sonucudur. Sıkıyönetim ve komutanlık, sosyal medyada milleti oyalasınlar diye sanatçıları, onların önüne takılan sosyalistleri görevlendirmiştir. Youtuber’larla sosyalistleri yan yana düşüren, içtima alanına toplayan, aynı komuttur. Komut, bir yanıyla, rengârenk saçlı genç kızla başörtülü kızı yan yana aynı sofraya oturtan içecek firmasına aittir. Seçim, artık meşrudur.

O firmalar, uzun zamandır bürokratik örgütlenme modelinin katılım ve demokrasi ile birlikte anakronik bir hâl aldığını söylüyorlar. Dolayısıyla, o bürokrasinin yerini, herkesin kendisini kontrol ettiği, herkesin eşit sorumluluk üstlendiği (collegial control) profesyonel modelin alması gerekiyor. Bu model, farklı bir siyaset öneriyor, solcular da bu siyaseti devrimci ve ilerici diye yutturmaya çalışıyorlar.

“Ulan Ankara”nın oğlu olmak, artık başka bir yola ve seçeneğe sahiptir. Sonuçta bu liberal ve özgürlükçü dönüşümün sosyalistleri de türemelidir. Gerici, muhafazakâr, yobaza karşı “beni seç” diye yalvaran küçük burjuva, bir süre, “bak sosyalist olurum ha!” tehdidinde bulunur, öyleymiş gibi görünür de. Egemenler, suyun başını tutacak birilerine her zaman ihtiyaç duyarlar.

Ankara’ya beğendirilecek bir siyasi çizginin yoksullarla, emekçilerle bir alakası olamaz. Devletteki dönüşüme bürokrat değil de profesyonel olarak dâhil olma arzusu, siyaseti tayin edemez. “Nasıl olsa profesyonel devrimciydik” deyip, bu “devrimcilik”, şirket yöneticiliğine, şirket danışmanlığına ve yuppie’liğe bağlanamaz.

* * *

Kadıköy, Kızılay gibi yerlerde mekân açmanın, açabilmenin devletle rabıtası sorgulanmalıdır. “Ankara” denilen mecaza yaranmanın, bunun için ödenen diyetin ardı arkasına bakılmalıdır. Sonuçta sosyalist hareketin Kadıköy ve Çankaya hassasiyetlerine doğru kapanması, devlet için fazlasıyla hayırlıdır. O, artık Türkiye’nin hassasiyetlerini her daim gözetmek zorundadır. O hassasiyetler, her yaşananı “işte AKP’nin sonu geldi, sonun başlangıcı bu” diye karşılayacak, milleti bu şekilde oyalayacaktır.

Türkiye’nin hassasiyetlerinin emekçiyle, yoksulla bir alakası yoktur. Asıl tuzak, burasıdır. “Her şey”, devlet ve sermaye için “çok güzel olacak”tır. Kendisini devletle ve/veya sermayeyle tanımlı ve var kılan bir sosyalist hareketin kimseye hayrı olmayacaktır.

Başka bir şairin ağzından çıktığı biçimiyle, sol “köylüleri öldürelim”dir[7], o sol, bugün “işçileri öldürelim” demektedir. “Ne adına?” ve “kim için?” soruları, dün olduğu gibi bugün de yakıcıdır. İşçi ve köylü düşmanı bu şairler, zengin semtlerdeki mekânlarda akşama dek tavla oynayıp, geceleri rakılarını yudumlarlar. İşçi ve köylü, işte tam da bunun için öldürülmelidir. Zaten teorik olarak ölmüştür. Çünkü artık “Yaşasın İmamoğlu ve temsil ettiği değerler!” diye haykırmanın vaktidir.

Eren Balkır
7 Mayıs 2019

Dipnotlar:
[1] Erol Mütercimler, Youtube.

[2] “Uğur Mumcu’nun Kaleminden”, 6 Mayıs 2019, Cumhuriyet.

[3] “Kağnı”, Burhan Oğuz.

[4] “Eren Balkır, “Sadak ve Eldiven”, 11 Şubat 2017, İştirakî.

[5] Attila İlhan, “İlk Kelepçe”, Behramoğlu.

[6] Luke Savage, “Yeni Ateizm, Yeni İmparatorluk”, 19 Aralık 2014, İştirakî. Savage, yeni ateizm konusunda şu tespiti yapıyor: “Yeni Ateizm, imparatorluğun fikrî savunusundan ve küresel kapitalizmin adaletsizliklerini örtbas eden bir duman perdesinden başka bir şey değildir.”

[7] Şükrü Erbaş, “Köylüleri Niçin Öldürmeliyiz”, Nihayet.