Ukrayna’yla İlgili Bazı Haberler

Aleni gerçekmiş gibi tekrarlanıp durulan yalanlardan biri de Rusya’nın bağımsız ve egemen bir devleti işgal ettiğine dair yalandır.

Oysa Ukrayna, öncelikle 1764’ten beri Rus İmparatorluğu’nun parçasıydı. On beşinci ve on altıncı yüzyılda Moskova Knezliği’ne ait olan Ukrayna, sonrasında Sovyet Rusya’nın bir bileşeniydi.

On dokuzuncu yüzyılda Rus dilinin en büyük yazarlarından biri olan Gogol, Ukraynalıydı. Dikanka Yakınlarında Bir Çiftlikte Akşam Toplantıları isimli hikâyesinde Gogol, o dönem “Küçük Rusya” olarak anılan bölgenin mevcut hâlini ve orada yaşayan insanların âdetlerini muhteşem bir biçimde aktarıyordu.

Hâsılı, bu söylediklerimize şunu da eklememiz gerek: Birinci Dünya Savaşı’na dek bugün Ukrayna olarak bilinen ve Galiçya adıyla anılan toprakların önemli bir kısmı Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun ileri uç eyaletlerinden biriydi (yirminci yüzyılın Almanca yazan en büyük yazarlarından biri olan Joseph Roth, Ukrayna’nın şehri Brodi’de dünya gelmişti).

Bugün Ukrayna Cumhuriyeti olarak anılan yerin sınırlarının 1990’dan beri Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti sınırlarıyla aynı olduğunu, bölgede daha önce Polonyalılar, Ruslar, Avusturyalılar ve Osmanlılar arasında gerçekleşen taksimatı hiçbir şekilde temel almadığını hatırlamak gerekiyor.

Çelişkiliymiş gibi görünebilir ama, Ukrayna devleti, bugün aslında yerini aldığı sovyet sosyalist cumhuriyeti sayesinde bir kimliğe sahip. Bu topraklarda yaşayan halk da on beşinci yüzyılda kitlesel olarak bölgeye göç etmiş olan Kazakların yanı sıra Polonyalıların, Rusların, (onca imha girişimine rağmen bazı şehirlerde nüfusun yarısını teşkil eden) Yahudilerin, Çingenelerin, Rumenlerin, (1918-1919’da kısa süre bağımsız bir cumhuriyet kurmuş olan) Huzulilerin torunlarından oluşuyor.

Bu açıdan, bir Rus’un Ukrayna’nın ilân ettiği bağımsızlığı Sicilya’nın İtalya’dan bağımsızlığı gibi görmesi gayet meşru. Üstelik bu, hiç de zorlama ve uydurma bir iddia değil. 1945’te liderliğini Finocchiaro Aprile’nin yaptığı, adanın bağımsız olması fikrini savunan Sicilya’nın Bağımsızlığı Hareketi süvari birlikleriyle çatışmalara girmiş, bu çatışmaların neticesinde onlarca insan ölmüştü.

Bu noktada bir ihtimal olarak akıllara Amerika’da (Ukrayna’nın Rusya’nın parçası olduğu süreden daha kısa bir süre birliğe bağlı olan) bir eyaletin ABD’den bağımsızlığını ilân edip Rusya’yla ittifak kurması gelsin.

Tıpkı mevcut Ukrayna cumhuriyetinin demokratik açıdan sahip olduğu meşruiyet gibi ülkenin otuz yıllık tarihine de hileler, iç savaşlar, şu veya bu ölçüde gizli gerçekleştirilmiş darbeler sebebiyle geçersiz ilân edilmiş seçimler damga vurmuştur. Öyle ki Mart 2016’da Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, Ukrayna’nın AB’ye girmesi için gerekli meşruluğa kavuşmasını sağlayacak şartları yerine getirebilmesi için en az 25 yıla ihtiyacı olduğunu söylemişti.

Giorgio Agamben
2 Ağustos 2024
Kaynak