Madde, Diyalektik, Kemalizm

Diyalektikçi olup materyalizmi çöpe atanlarla; maddeci olup diyalektiği çöpe atanlar arasındaki yarışın bir anlamı yok. Materyalizmsiz diyalektikçilik arabuluculukla; diyalektiksiz materyalizmse teslimiyetçilikle sonuçlanır.[1]

“Kemalist-komünist ittifakı” denilen şey, materyalizmden de diyalektikten de azade, soyut, idealist bir gevezeliktir. Somutta olmayan, hayali ve fikri olgular arasında bağ kurulmakta, bu bağa kul-köle olunmaktadır. Her şey, imaj, imge, fikir âleminde olup bitmektedir. Gerçekle, maddeyle, diyalektikle bir alakası yoktur. Olmasın diye imaj, imge ve fikir âlemine kaçılmaktadır. Efendilerine verdikleri söz gereği hareket etmektedirler.

Bugün CHP yalanına bireyleri örgütleme işine müdahale edilmediği için bu hâlde olduğumuz görülmelidir. CHP ile kurulmuş olan rant ilişkileri, sorgulanmalıdır. CHP’ye dair hayaller, boşa düşürülmelidir. AKP gösterilip CHP’ye razı gelinmemelidir.

O açıdan, başka CHP arayışının evladı olan Murat Belge’nin “ben diyalektik materyalizme hiç inanmadım” demesine takılmamak gerekir. Asıl, bugün güya diyalektik materyalizme bağlıymış gibi görünen, bu konuda suyun başını tutan sosyalist partiler tartışılmalıdır. Onlar, Murat Belge’den farklı olarak, inanmadıkları, önemsemedikleri bir fikre mani olmaktadırlar. Aralarında bir fark yoktur.

“CHP’nin bağımsız bir işçi hareketinin, cumhuriyet kavgasının ya da burjuva devrimleriyle elde edilmiş bir mevziinin ürünü olduğunu sanan sosyalistler”, kendi yarattıkları helvadan puta tapmakta, öyle zannettikleri CHP’yle gene idealist ve metafizik âlemde ilişki kurma çabası içine girmektedirler. Yani bir yanılsamayı ve yalanı inşa edenler de onlara tapanlar da aynı kişilerdir. Bu kişilerin yalanı ifşa edilmelidir.

Oysa:

“Son tahlilde elimizde sadece iki seçenek var: ya araştırmalarımızı materyalist tarih anlayışından yola çıkarak yapacağız ya da idealist epistemolojiden. Neticede idealist, ihtimalleri ya sabit ve tarih dışı şeyler ya da kendi kendisine yeterli bir fikrin zorunlu gelişimi ve yayılımı üzerinden anlaşılabilir şeyler olarak anlar. […] İdealizme uygun hâle geldiğinde politik düşünme pratiği, madde denilen kökten kopar. Bu pratiğin ortaya koyduğu sonuçlar ilgi çekici olmaktan çıkar, elinden sadece gerçekliğin düşüncenin önünde eğilmesini talep etmekten başka bir şey gelmez.”[2]

Kemalizm-komünizm ittifakı, bu türden bir idealizmin eseridir. Yanlış, maddesiz, diyalektiksiz bir tarih okuması, bu idealizmi zihinlere ve pratiğe kazımıştır. Kaba materyalizm adına, Kemalizm, cumhuriyet ve devlet, verili mutlak maddeler olarak kabul edilip sahiplenildiğinden, onlara karşı bir güç çıkartma ihtiyacı gündemden düşmektedir. Yarmayan, bölmeyen, biri iki yapmayan bir pratik yoksa, teslimiyetçilik ve arabuluculuk hâkim hâle gelir.

Komintern, 1919’da Antalya-İzmir hattındaki komprador burjuvazinin, toprak ağalarının ve tüccarların bir siyasi önder arayışı içerisinde olduğunu, Kemalistlerin bu önderliği ele geçirmek için uğraştıklarını söylemektedir. Komintern çizgisi, o önderlik adına, tasfiye edilmiştir. Geleceğe bir miras bırakmamıştır. Komünistin adı kalmış, kendisi defnedilmiştir.

İşçinin-köylünün iradesini görmemeyi öğrenen komünist hareket, o önderliğin emriyle, orduya bağlanmıştır. Ondan sonra Kemalizmle, cumhuriyetle ve devletle düşünen, o Antalya-İzmir hattına göre şekil alan bir solculuk ve sosyalizm pratiği açığa çıkabilmiştir. Bugünkü TKP’nin Antalya-İzmir’deki ticari ilişkileri dikkate alındığında, onun nereye bağlanacağını iyi bildiği görülmektedir.

Buradaki idealizm, maddeden ve diyalektikten kopuklukla ilgilidir. Maddi bir güç olanın diyalektikle, diyalektik bir güç olanın maddeyle ilişkisi olmalıdır. TKP, ÖDP gibi yapılar, bir idealizmin kurbanlarıdırlar. Peşlerinden sürükledikleri bireyleri, burjuvazinin ve devletin kapısına bağlamakla görevlidirler.

Bu görev gereği, Atatürk’ün kalpağına orak-çekiçli rozet iliştirince sosyalizmin geleceğine safça inanıyorlar. Kan ve ter olmadan, somut bir güç inşa etmeden, kavga vermeden, ezbere, kolayca, tepeden inerek, pişmiş armutları toplayacaklarını, onlara sosyalizmin kızıl gömleğini giydireceklerini sanıyorlar. Ama öz, biçimi belirliyor. O kızıl gömlek, burjuvazinin ve devletin atölyesinde, bizzat onların malzemesiyle imal ediliyor. Bu solculuğun ezilene, işçiye ve yoksula düşman olduğunu görmek gerekiyor. Antikomünist sol, tüm mevzileri ele geçiriyor, devlete ve burjuvaziye hizmet ediyor.

O kalpağa rozet iliştirince sosyalizm geleceğini sanan kişi, SİP’in KP ismini aldığı dönemde Sorun Polemik kolektifi içerisine sokuldu. Orada yürüttüğü ajan faaliyeti dâhilinde, kolektife “ya arkadaşlar, şu 10 Eylül kongresinin ikincisini yapsak, tüm ördekleri toplasak olmaz mı?” sorusunu sordu/sordurdu ve o insanları bu idealist yalana ikna etti. Bu tür ajanların görevi, gerçek bir komünist hareketinin bu topraklarda vücut bulmasına mani olmaktı. Bu kişiler, ne 10 Eylül kongresine, ne oradaki kolektif iradeye, ne de o iradenin bölücü pratiğine inanıyordu. İnandıkları, boş, pürüzsüz, yekpare, saf bir hayalden başka bir şey değildi.

“10 Eylül kongresini yeniden yaparsak bizi kimse tutamaz” diyen aynı idealizm, bugün Türkiye Halk Temsilcileri Meclisi denilen fikirde de var.[3] Bu fikrin sahipleri, kan-ter dökmeden, somut maddi güçlerle, işçi sınıfıyla, köylülükle, emekçilerle, kavgayla somut ilişkiler kurmadan, “Devrimden Sonra” işçi sınıfına bir kararnameyle devrim olduğunu tebliğ etme hayalini kuruyorlar. Basit bir imaj ve fikir etrafında toplanmayı sosyalist politika sanıyorlar. Bir yalana örgütleniyorlar. “Ankara’daki meclisi hayal âleminde biz bir kez daha kurarsak, tüm CHP tabanını örgütleriz” yalanına sarılıyorlar. O meclisteki sınıflar mücadelesini bu yüzden siliyorlar, o meclisin maddi (sosyolojik, tarihsel, ekonomik) zeminine karşı bu sebeple körleşiyorlar. “Sabit ve tarih dışı” olgulara put gibi sarılıyorlar. Gerçeği nafile yere bir fikrin önünde diz çöktürmek için uğraşıyorlar. Yanılıyorlar, yanıltıyorlar. Kemalizmi örtük sosyalizm olarak tarif edince saf ve aptal Kemalistleri avlayacaklarını sananlar, aldanıyorlar, aldatıyorlar.

Bunlar, tükenmiş millet meclisini bu sefer Ankara’da değil de Kadıköy’de inşa ettiklerinde, halk temsilcileri meclisini Kemalistlerle kurduklarında, önlerine yollar açılacağını sanıyorlar. TKP’liler, Nâzım’ın Yapı Kredi’ye satıldığı gün kendilerine parti olma izni verildiği gerçeğini unutmak ve unutturmak istiyorlar. Bu nedenle, sürekli hayal âleminde dolaşıyorlar, idealizme kul köle oluyorlar. Yüce bir fikrin gelişimi ve yayılımına bakıyorlar, gerçeğe, maddeye ve diyalektiğe körleşiyorlar. Kadıköy’deki rant ilişkilerine bakmıyorlar, oradaki yoksulun Avcılar’a sürüldüğünü görmüyorlar. Gene kendileri gibi özel zannettikleri bireylere, sanatçılara ve aydınlara sesleniyorlar. İşçiden, emekçiden, yoksuldan tiksindikleri için onlardan uzak duruyorlar. Bunlarda putlaştırdıkları Atatürk isimli gerçek tarihsel kişilikteki kavga, mücadele ve iradeye bile rastlanmıyor. Bu kişilerde ne bir davanın neferi olma iradesi ne de bir kolektife aidiyet duygusu var. Bunların Atatürk imajı, sınıflar üstü, kavga dışı, madde ve diyalektikten azade olduğu için kutsal. Bundan gayrı bir anlamı da yok.

Bugün yapay zekâ ile sosyal medyada selfie görüntüleri oluşturuluyor. Bunların yapay zekâsı bile Atatürk’e benzeyen ve bunun rantını yiyen kişinin görüntüsünü temel alıyor. TKP’nin zihninde de aynı imaj ve figür var. Bu Atatürk’e benzeyen kişiye birileri 1 milyon lira bağış topluyor. Emekli subayların eşleri Atatürk’e benzeyen kişinin cinsel arzularına teslim oluyor.

TKP de aynı alıklığı örgütleyeceği vehmine kapılıyor, bu sebeple, alıklaşıyor. Cumhuriyet bayramında CHP’lilerle birlikte zumba yapıyor, 10 Kasım’da Anıtkabir duvarına alnını dayayıp gözyaşları döküyor. Bu şekilde çok büyüyeceği günlerin hayaliyle yaşıyor. Fikri ve eylemi mumyalaştırıyorlar. Efendiler için zararsızlaştırıyorlar.

Tarih, cumhuriyet ve devlet savunusu üzerinden düzlenince, o tarihi çatallayan, çatlatan ve bölen pratik de siliniyor. Tersten, TKP gibi yapılar, o pratiği silmek için varlar, ayrıca o pratik silinmeye yüz tuttuğu için varolabiliyorlar. Diyalektiksiz bir maddeyi tanrılaştırıyorlar, ona ibadet ediyorlar. Bilimcilikleri bu düzlemde gerçekleşiyor. Öte yandan, maddesiz diyalektikçiler de döne dolaşa aynı yere düşüyorlar. Teslimiyetçilik ve arabuluculuk, CHP’de ortaklaşıyor.

Din, millet, sınıf bağlamında bölünmemiş bir gerçekliğe iman ediyorlar. Din, millet ve sınıfın bölünmesine karşı çıkıyorlar. Bu iman ve bu amel, CHP’de birleşiyor.

TKP ve ÖDP gibi yapılar, Kemalizmin ve Cumhuriyetin içinde buldukları, idealize ettikleri Sovyetik “öz”e tapıyorlar. Sonrasında burjuvazinin bu öze ihanet ettiğini, onun bayrağını almak gerektiğini söylüyorlar. Cumhuriyeti ve burjuva devletini tarih üstü olgular olarak alıyorlar. Sovyetler’le Türk devletinin devlet katında kurduğu ilişkilere odaklanıyorlar. Devrimler arasındaki maddi ve diyalektik ilişkidense sürekli kaçıyorlar. TKP ve ÖDP gibi yapıların Sovyetler’in ardındaki kan ve terle de bir bağı yok. O iradenin tasfiye edildiği momentte anlam kazanıyorlar.

TKP, yetmişlerde CHP ve devleti adına ortalığı toparlasınlar diye, bizzat Sovyet devletiyle tesis edilmiş ilişkilerin emriyle kuruluyor. Bu ilişkilerde CHP’yle iltisaklı kişiler başa yazılıyor. Kavganın, maddenin, diyalektiğin ürettiği ilişkiler, kapı dışarı ediliyor. TKP ve Devyol şahsında CHP ilkinde kentlerdeki, ikincisinde taşradaki kavgayı tasfiye ediyor. Bu açıdan, TKP içerisinde bir “ihanet şebekesi” bulunmuyor. Bu, TKP diye yüce idealist öz inşa etmiş, ona bağlı kalmayı komünistlik sanan bireylerin bir yanılsaması. Ama gene de bazen kaba materyalizme tercih edilmesi gereken bu idealizmin şu tespitinin doğru olduğunu görmek gerekiyor:

“12 Eylül, bir makro plan olarak, tekellerin önünü açmak ve egemenliğini tesis etmek için, sosyalist hareketi ve onu besleyen bütün sol damarları ve demokratik barınaklarını topyekûn ortadan kaldırmak yanında ve bu amaca yönelik olarak, tarihte görülmemiş bir karanlığı tesis etmek üzere, Kemalist yüksek kadroların ülke yönetimini dinci, gerici akımlara teslim ettiği ve bugüne kadar da asistanlık yaptığı bir fesadın hikâyesi ise, TKP’nin tarihe gömülmesi de TKP'ye adımını attığı andan itibaren, TKP’deki elverişli şartların üzerine basa basa, TKP’nin tasfiyesi üzerinden, sosyalist hareketin bu topraklardan geri dönmeye cüret etmemek üzere temizlenmesi için, TKP içinde bir tasfiye partisi kurmanın ve işletmenin hikâyesidir.”[4]

Bu fikriyat, “CHP olalım, onun yerini alalım”dan gayrı bir şey söylemiyor. Onu diyalektikten ve maddeden azade bir yere yerleştiriyor. CHP’yi var eden ilişkilere ezileni-sömürüleni mecbur ve kul ediyor. Her yerde ve zamanda CHP gibi düşünüyor.

TKP ve Devyol’un tepe kadrosu ile tabandaki emekçi kadro ayrıştırılarak, ikincisinin kanına-terine sahip çıkmalı, tepe kadro tasfiye edilmeli. Bu işlem, TKP ve Devyol’u taklit eden örgütler için de devreye sokulmalı. Bu ülkede devrim ve sosyalizm bunu emrediyor.

Eren Balkır
25 Kasım 2023

Dipnotlar:
[1] Eren Balkır, “Mahir Çayan’ın Diyalektik Devrimciliği”, 5 Ekim 2008, İştiraki.

[2] Aaron Jaffe, “Marxism, Spinoza and the ‘Radical’ Enlightment”, 1 Haziran 2022, Spectre.

[3] “Türkiye Halk Temsilcileri Meclisi Kuruluşunu Duyurdu”, 8 Kasım 2023, TKP.

[4] Fikret Uzun, “TKP’yi ve Komünist Hareketi Tasfiye Amaçlı TKP İçine Çöreklenmiş Partinin Fotoğrafı”, 29 Mart 2011, Fikretuzun.