Şubat Devrimi

Bir gün, öğle yemeği sonrası İliç’in kütüphane için dışarı çıkmak üzere evden çıkmaya hazırlandığı, benim de bulaşıkları bitirdiğim sırada Bronski gelip “haberleri duydunuz mu? Rusya’da devrim oluyor!” dedi ve ardından gazetelerin özel baskılarında çıkan en son haberleri aktardı. Bronski gittikten sonra göle, gazetelerin çıkar çıkmaz satıldığı sahile gittik.

Haberleri birkaç kez okuduk. Rusya’da gerçekten de bir devrim olmuştu. İliç’in zihni işlemeye devam etti. Günün kalan kısmında neler yaptığımızı, akşamın nasıl geçtiğini pek anımsamıyorum. Ertesi gün Şubat Devrimi ile ilgili haberlerden oluşan ikinci partinin gelmesi ardından İliç, Stockholm’da bulunan Kollontai’ya şunları yazdı: “İkinci Enternasyonal çizgisini bir daha asla takip etmeyeceğiz! Kautsky ile birlikte bir daha asla yürümeyeceğiz! Şüphesiz ki daha devrimci bir program ve taktikle hareket edeceğiz.” Devamında şunları söylüyordu: “Eskiden olduğu gibi bugün de devrimci propagandamız, ajitasyon çalışmalarımız ve mücadelemiz, uluslararası mahiyete sahip proleter devrimi ve iktidarın (meşrutiyetçi demokratlar denilen sahtekar kadetlerce değil) işçi vekilleri sovyetince ele geçirilmesini hedefleyecektir.”

Henüz devrimin kapsamını tam olarak anlayamamışsa da İliç, tavizsiz, net ve yalın bir tavır sergiledi. Kıstası hâlâ daha 1905 Devrimi’nin ulaştığı kapsamdı. Bu sebeple o, mevcut momentin en önemli görevinin yasal çalışma ile yasadışı çalışmayı birleştirmek olduğunu söyledi.

Ertesi gün talimat talep eden Kollontai’ın telgrafına verdiği cevapta İliç, başka bir minvalde ama daha somut ifadelerle aktardı söyleyeceklerini. Artık iktidarın gelecekte işçi vekilleri sovyetlerince ele geçirilmesinden değil, iktidarın alınıp işçilerin ekmek, barış ve özgürlük için mücadele konusunda silahlandırılmasına dönük somut hazırlıklardan bahsediyor ve şunları söylüyordu: “Satha yayılın! Yeni kesimleri ayağa kaldırın! Yeni filizlenen girişimlere cansuyu verin, toplumun her katmanında yeni örgütler kurun, onlara barışın ancak silahlı işçi vekilleri sovyetinin iktidara gelmesi ile gerçekleşebileceğini ispatlayın.” İliç, sonrasında Şubat Devrimi’ne dair kararı netleştirecek çalışma için Zinovyef’le birlikte çalışmaya koyuldu.

N.K. Krupskaya
Lenin’den Hatıralar
“Hicretin Son Ayları”
1933
Kaynak