Irak: Felluce’de Savaşan Dört Silâhlı Grup

Anbar bölgesindeki çatışmaların başlamasından bir hafta sonra sahada savaşan güçlerin resmi daha da netleşti. Ancak elde edilen malumat, Iraklı yetkililerin sahada iki tarafın, El-Kaide’ye karşı Irak güvenlik güçleri ve onların müttefiki olan Sahve aşiretinin çarpıştığına ilişkin tespitleriyle örtüşmüyor. Aynı zamanda resim, Felluce’deki aşiret liderlerinin beyanatlarını da desteklemiyor, bu liderlere göre, çatışma esas olarak devlet güçleri ile aşiretler arasında cereyan ediyor. Bölgedeki kaynaklara göre, şehir civarında ve şehrin içinde savaşan en az dört ayrı güç mevcut.

Felluce’de durum puslu. Burada Sünni gösterilerinin başlamasından bir yıl sonra, Ramadi’deki oturma eyleminin zorla bastırılması ve Sünni parlamenter Ahmed Alvani’nin Irak devletinin kararıyla tutuklanması ardından, Anbar’daki Sünni aşiretlere ait silâhlı adamların içinden Irak-Şam İslam Devleti doğdu. IŞİD, orta ölçekli silâhlarla ve uçaksavar silâhlarla donatılmış 4x4 araçlarla ve El-Kaide bayrağı sallayarak şehre girdi. Anbar bölgesinde, özellikle Felluce’de kontrol IŞİD’in eline geçti ve burada İslamî bir emirlik ilân edildi.

En fazla öne çıkan ismi Şeyh Ahmed Ebu Rişa’nın da aralarında bulunduğu Sahve liderleri, kendilerinin El-Kaide ile savaştığını duyurdular (Rişa, Sünnilerce hükümet aleyhine gerçekleştirilen oturma eylemlerinin en önemli isimlerinden birisiydi.). Sahve, El-Kaide’yle şiddetli çarpışmalar içerisine girdi ve Felluce hariç Anbar bölgesindeki şehirlerin önemli bir bölümünü geri aldı.

Felluce’de durum bulanık. Anbar aşiret liderlerinin teşkil ettiği bir grup, Duleym aşireti emiri Şeyh Ali Hatem Selman liderliğinde bir açıklama yaptı ve El-Kaide’nin şehirde olmadığını, çarpışmanın devletle aşiretler arasında yaşandığını ve Sünnilerin talepleri kabul edilene dek süreceğini söyledi. En önemli talepleri, milletvekili Alvani’nin ve diğer Sünni mahkûmların bırakılması, devlet kurumlarında temsiliyette denge ve Baassızlaşma ile terörizm karşıtı yasaların ilga edilmesi.

İsminin açıklanmamasını isteyen bir Aşiret Devrimcileri Konseyi üyesinden alınan Felluce kaynaklı bilgilere göre, 3 Ocak sabahı kente 300 kadar IŞİD üyesi geldi. Birçoğu Ramadi’deki aşiretlerle yaşanan çatışmalardan yeni çıkmış isimlerdi. Konsey üyesine göre, aşiretlerin silâhlı adamları da kısa sürede şehre geldi. Cuma’da halka bir El-Kaide lideri cami cemaatine IŞİD’in Felluce’ye kendi halkını korumak ve İslam sancağını yükseltmek için geldiğini duyurdu.

Konsey üyesinin ifadesiyle, “Felluce aşiretleri El-Kaide ile çatışmadılar ama onlara uymadılar da. Anlaşmaya göre El-Kaide şehirden çıkacaktı ve öyle de oldu. 30 adet 4x4 araca sahip El-Kaide grubu Felluce’nin güneyindeki askerî bölgeye gitti. Burası Bağdat, Amman ve Şam’ı birbirine bağlayan uluslararası karayolu üzerindeydi. Buradan bir kısmı Felluce’nin doğusundaki Ebu Gureyb bölgesine sızdı.”

Ancak bu, Felluce’deki duruma ilişkin ifadelerden sadece birisi. Şehirdeki tarafsız kaynaklara göre, şehrin içine ve dış mahallelerine dört silâhlı grup mevzilendi.

Aşiretlerin silâhlı adamları: Bu savaşçı gruba Duleym’deki ana aşiretlere mensup eski ordu subayları liderlik ediyor. Cemile, Cabur ve Cenabet aşiretlerinden savaşçıların arasında El-Bu Nimr, El-Bu İssa ve El-Fellaha gibi isimler var. Bunlar Aşiret Devrimcileri’nin sancağı altında örgütlenmiştir. Genel kanaate göre, Şeyh Ali Hatemül Selman bu ekibe şahsen liderlik ediyor. Bunların politik ve dinî referansları Ebu Abdullah Cenabi isimli Selefî din adamının liderliğindeki Aşiret Devrimcileri Konseyi.

Muhtelif silâhlı gruplar: Bunlar, ABD güçlerine karşı savaşmış, sonrasında ya terhis edilip faaliyet düzeyleri düşürülmüş ya da Sahve veya Irak güvenlik güçlerine katılmış isimler. Bu gruplar arasında Hamas-Irak, Katibül Savra el-Işrin, Cemaatül Nakşibendî, Caişül Mücahidin ve Baasçı ekipler var. Grupların arasında Irak içinden ve dışından İhvancı ve Selefî liderler var. Bunlar, Anbar Devrimciler Konseyi ile koordineli hareket ediyorlar.

Selefî cihadçı örgütler: Bu gruplar El-Kaide’yi takip ediyorlar ama IŞİD’in parçası değiller, liderleri El-Kaide’nin küresel lideri Ayman Zevahirî’ye karşı isyan eden Ebubekir Bağdadî’den kopmuşlar. En fazla öne çıkanı, Caiş Ensarü’s-Sünna.

IŞİD: IŞİD birliğinin bir kısmı Felluce’ye Ramadi’den gelmiş, savaşlar sonrası burada da Sahve güçleriyle çatışmışlar. Sonra Felluce’ye gelip Ebu Gureyb ve Bağdat civarındaki savaşçılarla yereldeki diğer IŞİD üyeleriyle birleşmişler.

Sahadaki manzara üst üste binen güçler üzerinden iyice karmaşıklaşıyor. Kimse, bu farklı gruplar arasında belirli bir koordinasyon olup olmadığından kesin olarak söz edemiyor. En kıymetli bilgilere göre, Aşiret Devrimcileri en büyük güç, aşiret liderlerine ve din adamlarına bağlı binlerce savaşçısı var ve hepsi Felluceli. Öte yandan Felluce dışında, Irak Ordu Güçleri de şehrin doğusuna ve kuzeyine mevzilenmiş durumda. Devletin polis gücü de Ramadi’ye bağlanan hat üzerinde, şehrin güneyi ve batısında. Sahve aşireti güçleri polis güçlerinin ve ordu birliklerinin bulunduğu bölgelerde ama Anbar’daki diğer şehirlerle kıyaslandığında, Felluce’de daha az etkili.

Muşrek Abbas